28.07.2014 r.
4 min

Czy premia uznaniowa wchodzi do podstawy wymiaru wynagrodzenia urlopowego?

Ekspert PCKP

Skopiuj link
28.07.2014r.
4 min

Wynagrodzenie urlopowe według kodeksu pracy…

Już w art. 152 § 1 kodeksu pracy ustawodawca ustanawia odpłatność okresu urlopowego. Zgodnie bowiem z tym przepisem pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego oraz płatnego urlopu wypoczynkowego. Zasadę uszczegóławia art. 172 kodeksu pracy, w świetle którego za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu, a w przypadkach znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy.

Przepisy wykonawcze dotyczące zasad obliczania wynagrodzenia urlopowego

Sposób liczenia wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego został wskazany w rozporządzeniu MPiPS z dnia 8.01.1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia
za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (§ 7 – § 12).

W świetle natomiast § 6 powołanego rozporządzenia wynagrodzenie urlopowe ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy, z wyłączeniem m.in.:
 

  • jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie,
  • gratyfikacji (nagród) jubileuszowych,
  • nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przysługujących z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej.

Z powyższego przepisu nie wynika jednak jednoznacznie, czy premię uznaniową należy wliczyć do podstawy wynagrodzenia urlopowego, czy też nie. Dlatego należy posiłkować się interpretacjami Sądu Najwyższego.

Premia uznaniowa w orzecznictwie Sądu Najwyższego

Analizując kwestię ujmowania w podstawie wynagrodzenia urlopowego premii uznaniowej należy przywołać następujące orzeczenia Sądu Najwyższego:

  • z 20 lipca 2000 r., w sprawie I PKN 17/00, w którym stwierdził, iż tak zwana premia uznaniowa, która nie ma charakteru roszczeniowego, nie stanowi składnika wynagrodzenia za pracę i wobec tego nie mieści się w pojęciu wynagrodzenia urlopowego.
  • z 20 stycznia 2005 r. (I PK 146/04): pojęcie „premia uznaniowa” jako wewnętrznie sprzeczna nie powinna być stosowana w regulaminach wynagradzania, które określają konkretne i sprawdzalne warunki jej przyznawania. Jeżeli regulamin wynagradzania pracowników określa „konkretne i sprawdzalne” warunki premiowania, to pracownik, który spełnił te warunki ma prawo do premii przewidzianej w tym przepisie.
  • z 21 września 2006 r. (sygn. akt II PK 13/06), z którego wynika, iż „pracodawca, ustalając spełnienie przez pracownika ocennych warunków przyznania świadczenia, dysponuje pewnym zakresem swobody, lecz jeśli są to warunki konkretne i sprawdzalne, to świadczenie jest premią a nie nagrodą”.

Podsumowując….

Mając na uwadze wskazane powyżej regulacje prawne oraz interpretacje Sądu Najwyższego należy uznać, iż o konieczności wliczenia premii uznaniowej do podstawy wynagrodzenia za czas urlopu będzie decydował co do zasady charakter prawny tego świadczenia. W sytuacji, w której kryteria przyznawania premii będą konkretne i sprawdzalne, świadczenie będzie miało charakter roszczeniowy i jako takie będzie podlegało wliczeniu do podstawy wynagrodzenia urlopowego.