26.08.2016 r.
5 min

Ekwiwalent za używanie odzieży własnej jako roboczej oraz ekwiwalent za jej pranie a obciążenia podatkowe

Ekspert PCKP

Skopiuj link
26.08.2016r.
5 min

Ekwiwalent za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego oraz za ich pranie

W przypadku gdy odzież własna pracownika mogłaby ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu, a także gdy przemawiają za tym wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy, pracodawca obowiązany jest dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach (art. 2377 § 1 k.p.). Pracodawcy może także ustalić stanowiska, na których dopuszcza się używanie przez pracowników, za ich zgodą, własnej odzieży i obuwia roboczego (art. 2377 § 2 k.p.). Możliwość korzystania przez pracownika z własnej odzieży nie dotyczy stanowisk, na których są wykonywane prace związane z bezpośrednią obsługą maszyn i innych urządzeń technicznych albo prace powodujące intensywne brudzenie lub skażenie odzieży i obuwia roboczego środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi (art. 2377 § 3 k.p.).

Pracownikowi korzystającemu z własnej odzieży oraz obuwia roboczego pracodawca obowiązany jest wypłacić ekwiwalent pieniężny w wysokości uwzględniającej ich aktualne ceny (art. 2377 § 4 k.p.).

Pracodawca obowiązany jest zapewnić pracownikowi pranie, konserwację, naprawę, odpylanie i odkażanie odzieży oraz obuwia roboczego (art. 2379 § 2 k.p.). W przypadku gdy pracodawca nie może zapewnić prania odzieży roboczej, czynności te mogą być wykonywane przez pracownika, pod warunkiem wypłacania przez pracodawcę ekwiwalentu pieniężnego w wysokości kosztów poniesionych przez pracownika (art. 2379 § 3 k.p.).

Ekwiwalent za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego oraz za ich pranie a zwolnienie od podatku

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. 2012 roku, poz. 361 z póź. zm.) wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Ekwiwalent za korzystanie z własnej odzieży i obuwia roboczego oraz za ich pranie przysługuje na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy. Jest on wolny od podatku dochodowego od osób fizycznych, jeżeli jest wypłacany zgodnie z przepisami prawa, w szczególności uwzględnia koszty faktycznie poniesione przez pracownika.

Wysokość ekwiwalentu a możliwość korzystania ze zwolnienia podatkowego

Możliwość korzystania ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych uzależniona jest od wysokości otrzymywanego przez pracownika ekwiwalentu. Kwoty otrzymane tytułem ekwiwalentu za korzystanie z własnej odzieży i obuwia roboczego oraz za ich pranie korzystają ze zwolnienia, jeżeli pokrywają rzeczywiście, faktycznie poniesione przez pracownika koszty.

Faktycznie poniesione przez pracownika koszty zakupu własnej odzieży i obuwia roboczego można ustalić na podstawie przedstawionych przez niego rachunków i faktur.

Duże wątpliwości budzi natomiast kwestia ustalenia kwoty ekwiwalentu za pranie. Czasami rozliczenie kosztów prania następuje na podstawie przedstawionych przez pracownika rachunków z pralni. Jednakże znacznie częściej pracodawcy decydują się na wypłacenie ekwiwalentu w formie ryczałtu. W takim przypadku wysokość ekwiwalentu nie może być oderwana od rzeczywiście poniesionych przez pracownika kosztów. Jeśli bowiem kwota ekwiwalentu nie będzie odpowiadała faktycznie poniesionym przez pracownika kosztom i zostanie zawyżona, ekwiwalent nie będzie korzystał ze zwolnienia. Nie będzie on bowiem świadczeniem przysługującym na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy. Jego wartość stanowić będzie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Pogląd ten potwierdziły wielokrotnie organy skarbowe w swoich interpretacjach. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji podatkowej IPPB4/415-574/12-4/JK z 10 października 2012 roku wyjaśnił, iż „skoro zatem z przepisów Kodeksu pracy wynika, że to pracodawca jest zobowiązany do prania, konserwacji, naprawy, odpylania i odkażania stosowanych środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego, to – w ocenie tut. organu – w przypadku wypłaty ekwiwalentu winien on stanowić równowartość kosztów poniesionych przez pracownika”.