Skopiuj link
Przesłanki odszkodowania
Zgodnie z art. 55 § 11 Kodeksu pracy pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia, w przypadku gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika.
Należy wyróżnić następujące przesłanki wypłaty odszkodowania:
- ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika, przy czym „ciężkość” jest rozumiana jako znaczny stopień winy sprawcy tego naruszenia,
- wina pracodawcy – umyślna lub rażące niedbalstwo (wyrok SN z dnia 4 kwietnia 2000 r., sygn. akt I PKN 516/99),
- rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika ze skutkiem natychmiastowym w trybie art. 55 § 11 Kodeksu pracy.
Ciężkie naruszenie przez pracodawcę podstawowych obowiązków nie musi być wyłączną przyczyną rozwiązania przez pracownika umowy o pracę
bez wypowiedzenia.
Wysokość odszkodowania oraz sposób jego obliczania
Pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę została zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy – w wysokości wynagrodzenia za okres
2 tygodni. Odszkodowanie oblicza się według zasad obowiązujących
przy ustalaniu ekwiwalentu za urlop (§ 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia MPiPS
z dnia 29.05.1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy).
Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 2013 r. (sygn. akt II PZP 4/12)
„Odszkodowanie należne pracownikowi w związku z rozwiązaniem umowy o pracę na podstawie art. 55 § 11 k.p. nie podlega ochronie przewidzianej w art. 87 § 1 k.p.”. Tak wynika z sentencji przywołanej powyżej uchwały SN.
W obszernym uzasadnieniu uchwały Sąd Najwyższy dokonał wnikliwej analizy m.in. relacji potrącenia z art. 87 Kodeksu pracy do cywilnych potrąceń, pojęcia wynagrodzenia za pracę oraz przedmiotu ochrony przewidzianej w przepisach rozdziału II działu trzeciego kodeksu pracy.
Zdaniem sądu najistotniejszym dla oceny, czy ochrona przysługuje, czy też nie, jest zdefiniowanie wynagrodzenia za pracę. Opierając się na wykładni językowej art. 87 Kodeksu pracy sąd uznał, iż pojęcia wynagrodzenia za pracę nie należy ujmować rozszerzająco, trzeba je interpretować ściśle. Odszkodowanie z art. 55 § 11 Kodeksu pracy nie jest wynagrodzeniem w ścisłym tego słowa znaczeniu, nie jest ekwiwalentem za pracę, nie realizuje również funkcji gwarancyjnej wynagrodzenia (jak np. wynagrodzenie urlopowe czy chorobowe). Dlatego też w ocenie Sądu Najwyższego odszkodowanie przysługujące pracownikowi nie podlega ochronie wynikającej z art. 87 Kodeksu pracy.
Sąd Najwyższy podkreślił ponadto, iż „(…) kierując się (…) dyrektywami wykładni językowej należy stwierdzić, że skoro tytuł rozdziału II i poszczególne jego przepisy operują pojęciem wynagrodzenia za pracę (…), to trudno przyjąć,
iż przepisy te dotyczą także innych świadczeń związanych z pracą, o jakich mowa w dziale trzecim Kodeksu pracy, a tym bardziej, by zakresem ich unormowań objęte były odszkodowania z tytułu rozwiązania stosunku pracy, uregulowane
w dziale drugim Kodeksu. (…)”.
Aktualna promocja: