23.02.2017 r.
6 min

Koszty uzyskania przychodów w przypadku pracy za granicą

Ekspert PCKP

Skopiuj link
23.02.2017r.
6 min

Stan faktyczny

Skarżąca prowadziła działalność w Polsce oraz oddelegowywała swoich pracowników na okres od jednego do trzech miesięcy do pracy na terenie Niemiec. Miejsce oddelegowania wskazywane było w umowie o pracę jako miejsce świadczenia pracy. Ponadto spółka finansowała zakup biletów na dojazd do miejsca wykonywania pracy.

W związku z przedstawionym stanem faktycznym spółka zadała następujące pytanie: czy zakład pracy powinien odliczać pracownikom podwyższone koszty uzyskania przychodu z tego tytułu, że miejsce zamieszkania pracownika znajduje się poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, czy też podwyższone koszty uzyskania przychodu przysługują pracownikowi z tego tytułu, że miejsce zamieszkania pracownika znajduje się poza miejscowością, w której wykonywana jest praca?

W ocenie spółki pracownikowi przysługują podwyższone koszty uzyskania przychodu w formie zryczałtowanej z tytułu stosunku pracy, w przypadku gdy łącznie zostaną spełnione następujące warunki: miejsce zamieszkania pracownika (bez względu na stały lub czasowy charakter) znajduje się poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, pracownik nie otrzymuje dodatku za rozłąkę, pracownik nie otrzymuje od swojego pracodawcy zwrotu kosztów dojazdu do pracy, z wyjątkiem jednak sytuacji gdy zwrócone koszty zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu.

Skarżąca uznała, iż miejsce zamieszkania oddelegowanych pracowników znajduje się poza miejscem wykonywania pracy. W związku z tym potrącała podwyższone koszty uzyskania przychodów przy naliczaniu pracownikom podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu umowy o pracę.

Ocena Ministra Finansów

Minister Finansów w interpretacji indywidualnej z dnia 31 grudnia 2012 r. uznał stanowisko skarżącej za nieprawidłowe. Odwołując się do dyspozycji art. 22 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 2031 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą zwrócił uwagę, iż przepisy prawa podatkowego nie precyzują co należy rozumieć pod pojęciem "stałego" i "czasowego" zamieszkania. Interpretacja tych pojęć winna nastąpić przy uwzględnieniu postanowień ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (t.j. Dz. U z 2006 r. Nr 139, poz. 993 z późn. zm.). Ustawa ta zrównuje przebywanie czasowe, tj. bez zamiaru zmiany miejsca stałego pobytu w danej miejscowości, z czasowym zamieszkaniem w niej. Prowadzi to do wniosku, iż oddelegowani przez spółkę pracownicy faktycznie, czasowo zamieszkują w miejscu oddelegowania. Nie jest zatem spełniona przesłanka, o której mowa w art. 22 ust. 2 pkt 3 ustawy. Tym samym nie ma podstaw do zastosowania przez spółkę podwyższonych kosztów uzyskania przychodów.

Stanowisko WSA

Wyrokiem z 24 września 2013 r., sygn. akt I SA/Po 250/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalił skargę spółki.

Sąd I instancji wskazał, iż art. 22 ust. 2 pkt 3 ustawy określa miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jako konkretną miejscowość, w której on przebywa. Ze zwrotu "w przypadku gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy" wynika bowiem, że miejsce stałego lub czasowego zamieszkania stanowi inną miejscowość niż ta, w której znajduje się zakład pracy. Na tej podstawi WSA stwierdził, iż pracownikom skarżącej nie przysługują podwyższone koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 2 pkt 3 ustawy. Przez okres oddelegowania wynoszący od 1 do 3 miesięcy mieszkają oni w Niemczech oraz tam świadczą pracę. Zamieszkują zatem w miejscowości, w której znajduje się zakład pracy.

Od wyroku Sądu I instancji skargę kasacyjną wniosła Skarżąca.

Ocena NSA

NSA podzielił stanowisko WSA. Zauważył on, iż w art. 22 ust. 2 pkt 3 ustawy ustawodawca wiąże prawo do podwyższonych kosztów uzyskania przychodów ze stałym lub czasowym zamieszkiwaniem w innej miejscowości niż ta, w której znajduje się zakład pracy. Sąd stwierdził, iż „niezasadne jest w tym zakresie odwoływanie się do pojęcia "miejsca zamieszkania osoby fizycznej" zdefiniowanego w art. 25 Kodeksu cywilnego, bowiem definicja ta dotyczy "stałego" miejsca zamieszkania, które w sprawie nie jest sporne. Na gruncie natomiast przepisu art. 22 ust. 2 pkt 3 u.p.d.o.f. ustawodawca rozróżnia zarówno stałe, jak i czasowe miejsce zamieszkania. Czasowego miejsca zamieszkania nie można natomiast definiować, tak ja to czyni autor skargi kasacyjnej uznając, że również w tym przypadku musi być spełniona przesłanka nie tylko faktycznego, fizycznego zamieszkiwania ale i zamiar stałego pobytu. Czasowe zamieszkiwanie ze swej istoty nie wiąże się przecież z zamiarem pobytu o charakterze stałym. Tym samym, skoro pracownicy Skarżącej, w okresie od jednego do trzech miesięcy przebywają i świadczą pracę w Niemczech, to przyjąć należy, że w rozumieniu art. 22 ust. 2 pkt 3 u.p.d.o.f., czasowo tam zamieszkują, a nie dojeżdżają do miejsca pracy.”.

Ponadto zauważono, iż do rekompensowania kosztów związanych z podróżą służbową, tj. dojazdu do miejsca zamieszkania w Polsce, związanych z komunikacją, służą przewidziane przez ustawodawcę diety, a nie uregulowanie zawarte w art. 22 ust. 2 pkt 3 ustawy.

Radca Prawny

Dominika Zarzycka-Dudek

[email protected]

 

Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta

[email protected]