Skopiuj link
Praca w zmianowej organizacji pracy jest dopuszczalna w każdym systemie czasu pracy i ma dość istotne znaczenie praktyczne. Umożliwia bowiem zatrudnianie pracowników w niedziele i święta, jak również stosowanie wobec pracownika skróconego odpoczynku tygodniowego.
Z przywołanego na wstępie przepisu nie wynika jednoznacznie, iż warunkiem uznania konkretnej organizacji pracy za zmianową jest wykonywanie na określonym stanowisku pracy przez większą liczbę pracowników, pomiędzy którymi dochodzi do zmiany pory wykonywania pracy. Literalne brzmienie art. 128 par. 2 pkt 1 Kodeksu pracy umożliwia również uznanie za „zmianową” organizacji pracy, w której konkretny pracownik wykonuje pracę w nieregularnym rozkładzie czasu pracy np. od poniedziałku do czwartku od 8.00 do 16.00, natomiast w piątki od 10.00 do 18.00.
Opinie doktryny są w tym zakresie podzielone, a przyjęcie pierwszego stanowiska, w którym konieczne jest występowanie pracowników, którzy się zastępują na stanowisku pracy, spowodowałoby wiele komplikacji dla pracodawców, którzy zatrudniają pracowników w niedziele lub święta. Dlatego istotne znaczenie praktyczne ma w tym zakresie stanowisko zajmowane przez organy PIP. Należy tutaj odwołać się do stanowiska Komisji Prawnej Głównego Inspektora Pracy z dnia 13 sierpnia 2009r., w świetle którego koniecznym elementem uznania rozkładu czasu pracy za realizowany w ramach zmianowej organizacji pracy jest występowanie zmiany pracowników na tych samych stanowiskach pracy. Zatem ujęcie prezentowane przez PIP kładzie nacisk na ten element definicji pracy zmianowej, który został zmarginalizowany w treści art. 128 par. 2 pkt 1 Kodeksu pracy i opowiada się za pierwszym z przedstawionych powyżej poglądów. Stanowisko PIP uzasadnione jest brzmieniem art. 2 ust. 5 Dyrektywy 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003r. dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy. Zgodnie z Dyrektywą przez pracę zmianową należy rozumieć każdą formę organizacji pracy w systemie zmianowym, zgodnie z którą pracownicy zmieniają się na tych samych stanowiskach pracy według określonego harmonogramu, łącznie z systemem następowania po sobie, który może mieć charakter nieprzerwany lub przerywany oraz pociąga za sobą konieczność wykonywania pracy przez pracownika o różnych porach w ciągu określonych dni lub tygodni. W tym kontekście więc wykonywanie przez pracownika pracy od poniedziałku do czwartku od 8.00 do 16.00, natomiast w piątki od 10.00 do 18.00, bez innych pracowników podejmujących pracę na tym samym stanowisku, nie stanowi zmianowej organizacji pracy.