Skopiuj link
Treść świadectwa pracy jest w takiej sytuacji zagadką dla wielu pracodawców, którzy usiłują za wszelką cenę zawrzeć w świadectwie pracy informację o wystąpieniu nieusprawiedliwionej nieobecności. Najczęściej spotykane „szkoły” polegają na zakwalifikowaniu NN-i jako okresu nieskładkowego bądź zawarciu informacji na ten temat w części świadectwa pracy dotyczącej „informacji uzupełniających”. Tymczasem świadectwo pracy powinno milczeć na ten temat.
Po pierwsze należy zaznaczyć, że w części świadectwa pracy dotyczącej przypadających w okresie zatrudnienia okresów nieskładkowych nie można zawrzeć informacji o nieusprawiedliwionej nieobecności. Jak stanowi par. 1 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania (Dz. U. Nr 60, poz. 282 ze zmianami oraz z 2003 r. Nr 230, poz. 2289) w świadectwie pracy zawieramy m. in. informację o „okresach nieskładkowych, przypadających w okresie zatrudnienia, którego dotyczy świadectwo pracy, uwzględnianych przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty”. Pojęcie to zostało dodatkowo wyjaśnione w instrukcji wypełnienia świadectwa pracy (stanowiącej załącznik do wskazanego rozporządzenia). I tak w ust. 4 pkt 10 świadectwa pracy „pracodawca wskazuje przypadające w okresie zatrudnienia okresy nieskładkowe określone w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych”.
Odwołując się zatem do przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zmianami z 2010 r. Dz.U. Nr 257, poz. 1726) stwierdzić należy, że okresy nieskładkowe są wymienione w art. 7 wskazanej ustawy. Nie znajdziemy wśród nich okresu nieusprawiedliwionej nieobecności, zaś okresem nieskładkowym w rozumieniu wskazanego przepisu będzie okres:
1) pobierania:
a) wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wypłaconego na podstawie przepisów Kodeksu pracy,
b) zasiłków z ubezpieczenia społecznego: chorobowego lub opiekuńczego,
c) świadczenia rehabilitacyjnego,
d) świadczeń wymienionych w lit. b) i c) po ustaniu obowiązku ubezpieczenia;
2) pobierania renty chorobowej po ustaniu zatrudnienia w wymiarze czasu pracy nie niższym niż połowa obowiązującego w danym zawodzie lub po ustaniu obowiązku ubezpieczenia społecznego z innego tytułu;
3) niewykonywania pracy po ustaniu zatrudnienia, jeżeli za te okresy, na podstawie przepisów Kodeksu pracy, zostało wypłacone odszkodowanie;
4) niewykonywania pracy w okresie przed dniem 4 czerwca 1989 r. na skutek represji politycznych, nie więcej jednak niż 5 lat;
5) przypadające przed dniem nabycia prawa do emerytury lub renty okresy urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie przepisów w sprawie bezpłatnych urlopów dla matek pracujących opiekujących się małymi dziećmi, innych udzielonych w tym celu urlopów bezpłatnych oraz okresy niewykonywania pracy – z powodu opieki nad dzieckiem:
a) w wieku do lat 4 – w granicach do 3 lat na każde dziecko oraz łącznie – bez względu na liczbę dzieci – do 6 lat,
b) na które ze względu na jego stan fizyczny, psychiczny lub psychofizyczny przysługuje zasiłek pielęgnacyjny – dodatkowo w granicach do 3 lat na każde dziecko;
6) przypadające przed dniem nabycia prawa do emerytury lub renty okresy opieki pielęgnacyjnej nad inwalidą wojennym zaliczonym do I grupy inwalidów lub uznanym za całkowicie niezdolnego do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, sprawowanej przez członka jego rodziny w wieku powyżej 16 lat, który w okresie sprawowania opieki nie osiągnął przychodu przekraczającego miesięcznie połowę najniższego wynagrodzenia;
7) przypadające przed dniem nabycia prawa do emerytury lub renty okresy niewykonywania pracy, w granicach do 6 lat, spowodowane koniecznością opieki nad innym niż dziecko członkiem rodziny zaliczonym do I grupy inwalidów lub uznanym za całkowicie niezdolnego do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo uznanym za osobę niepełnosprawną w stopniu znacznym, sprawowanej przez członka jego rodziny w wieku powyżej 16 lat, który w okresie sprawowania opieki nie osiągnął przychodu przekraczającego miesięcznie połowę najniższego wynagrodzenia;
8) urlopu bezpłatnego oraz przerw w zatrudnieniu w razie nieudzielenia urlopu bezpłatnego małżonkom pracowników skierowanych do pracy w przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, w stałych przedstawicielstwach przy Organizacji Narodów Zjednoczonych i w innych misjach specjalnych za granicą, w instytutach, ośrodkach informacji i kultury za granicą;
9) nauki w szkole wyższej na jednym kierunku, pod warunkiem ukończenia tej nauki, w wymiarze określonym w programie studiów;
9a) (36)studiów doktoranckich i aspirantury naukowej w wymiarze określonym w decyzji o ich utworzeniu;
9b) (37)asystenckich studiów przygotowawczych;
10) dokształcania zawodowego lekarzy w klinikach akademii medycznych i oddziałach instytutów naukowych w charakterze wolontariusza – w granicach do 1 roku;
11) pobierania zasiłku przedemerytalnego i świadczenia przedemerytalnego;
12) udokumentowanej niezdolności do pracy, za które wypłacone zostały z Funduszu Pracy: zasiłki dla bezrobotnych, zasiłki szkoleniowe lub stypendia.
Zakres informacji zamieszczanych w treści świadectwa pracy został ściśle określony przez przepisy prawa. W świadectwie pracy zamieszcza się wyłącznie informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracownika z ubezpieczenia społecznego oraz informacje o wykorzystaniu przez pracownika uprawnień i świadczeń tylko w zakresie mającym wpływ na uprawnienia pracownicze u kolejnego pracodawcy. Nieusprawiedliwiona nieobecność nie ma wpływu na uprawnienia pracownika wynikające z ubezpieczenia społecznego, ani też na uprawnienia pracownicze u kolejnego pracodawcy, a zatem nie powinna być ujawniana w treści świadectwa pracy.
Odnosząc się do tych świadectw pracy, które zawierają informacje o NN-e w ust. 6 świadectwa pracy (dotyczącym „informacji uzupełniających”) należy zaznaczyć, że w tej części świadectwa pracy, trochę wbrew nazwie, nie zawiera się tych informacji, na które brakuje nam miejsca w innych rubrykach wzoru świadectwa pracy. Treść „informacji uzupełniających” jest również ściśle uregulowana przepisami prawa. W typowej sytuacji ta część świadectwa pracy pozostaje niewypełniona, ponieważ zamieszcza się w niej wyłącznie informację:
1) o należnościach ze stosunku pracy uznanych przez niego i niewypłaconych pracownikowi do dnia ustania stosunku pracy z powodu braku środków finansowych;
2) na żądanie pracownika:
a) o wysokości i składnikach wynagrodzenia,
b) o uzyskanych kwalifikacjach,
c) o prawomocnym orzeczeniu sądu pracy o przywróceniu pracownika do pracy lub przyznaniu mu odszkodowania, gdy zachodzi przypadek określony w § 5 ust. 3 rozporządzenia, przy czym pracodawca, uzupełniając treść świadectwa pracy o tę informację, podpisuje ją i opatruje datą.
Zatem zawarcie informacji o NN-e w świadectwie pracy zazwyczaj będzie rodziło skutek podczas kontroli PIP w postaci wystąpienia o prawidłowe wystawianie świadectw pracy. Dodatkowo możliwe jest również w pełni uzasadnione wystąpienie przez pracownika z żądaniem sprostowania świadectwa pracy.