Urlop ojcowski w okresie przejściowym

Ustawa z dnia 24.07.2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1268) – dalej: „nowela”, wprowadza szereg zmian w zakresie zasad korzystania z większości kodeksowych uprawnień związanych z rodzicielstwem. Zmiany dotyczą również urlopu ojcowskiego.

Z dniem wejścia w życie postanowień noweli, tj. od 2.01.2016 r. m.in. wydłużeniu ulega maksymalny okres, w jakim można skorzystać z urlopu ojcowskiego. Dotychczas było to możliwe do 12-go miesiąca życia dziecka, natomiast po tej dacie z urlopu ojcowskiego będzie można skorzystać do 24 miesiąca życia dziecka. Analogicznie wydłużeniu uległ okres korzystania z „adopcyjnego urlopu ojcowskiego” z 12 do 24 miesięcy licząc od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia.

Ponadto, od dnia 2.01.2016 r. urlop ojcowski będzie mógł być udzielony w dwóch częściach, z których każda powinna mieć po 1 tygodniu. Dotychczas możliwość taka nie istniała i urlop ojcowski musiał być wykorzystany jednorazowo w wymiarze 2 tygodni.

Przepisy noweli nie przewidują szczególnego sposobu korzystania z urlopu ojcowskiego w okresie przejściowym. Nie zastrzegają również, że nowa regulacja dedykowana jest wyłącznie pracownikom-ojcom wychowującym dzieci urodzone po dacie wejścia w życie przepisów noweli. Wobec tego, z urlopu ojcowskiego na nowych zasadach będą mogli skorzystać pracownicy-ojcowie, pod dwoma kumulatywnie zachodzącymi warunkami:

1. przed 2.01.2016 r. nie zawnioskowali o udzielenie urlopu ojcowskiego na wychowywane przez siebie dziecko,
2. w dniu 2.01.2016 r. wychowywane przez nich dziecko nie skończyło jeszcze 24 miesiąca życia.   

O tym, czy w danym przypadku stosujemy „stare” czy „nowe” przepisy o urlopie ojcowskim decyduje stan prawny obowiązujący w momencie składania wniosku urlopowego. Wniosek ten składa się w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Tym samym, jeżeli pracownik, o którym mowa w zapytaniu złożyłby omawiany wniosek jeszcze przed 2.01.2015 r. to będzie korzystał z urlopu ojcowskiego na starych zasadach. Fakt, iż rozpoczęcie urlopu w takiej sytuacji przypadałby już na okres obowiązywania nowych przepisów nie miałby w tym zakresie żadnego znaczenia. Jeżeli natomiast wniosek ten pracownik złoży nie wcześniej niż w dniu 2.01.2016 r. wówczas będzie mógł skorzystać z urlopu ojcowskiego na nowych zasadach. Zakładając, że jego dziecko urodziło się w dniu 10.02.2015 r., w celu wykorzystania urlopu ojcowskiego w pełnym 2-tygodniowym wymiarze, powinien złożyć wniosek o jego udzielenie nie później niż do dnia 20.01.2017 r. (7 dni przed planowaną datą rozpoczęcia urlopu ojcowskiego + 2 tygodnie urlopu ojcowskiego = 24 miesiąc życia dziecka). Jeżeli natomiast chce skorzystać z możliwości podzielenia urlopu ojcowskiego na części – przedmiotowy wniosek powinien złożyć jeszcze wcześniej, w zależności od swoich potrzeb.