Wymiar urlopu wypoczynkowego pracującego rodzica

Kiedy rodzic może podjąć pracę w trakcie absencji rodzicielskiej?

W Dziale VIII kodeksu pracy ustawodawca przewidział następujące urlopy związane z rodzicielstwem: macierzyński, dodatkowy macierzyński, ojcowski, rodzicielski oraz wychowawczy. Po wykorzystaniu przez matkę co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego po porodzie uprawnionym do takiego urlopu jest także pracownik – ojciec wychowujący dziecko. W świetle aktualnie obowiązujących przepisów świadczenie pracy w trakcie tzw. podstawowego urlopu macierzyńskiego jest niedopuszczalne, co wynika oczywiście z zasadniczego celu tej absencji.

W trakcie innych nieobecności rodzicielskich (dodatkowy macierzyński, rodzicielski oraz wychowawczy) prawodawca dopuścił pracę, jednakże pod pewnymi warunkami. W świetle art. 182¹ § 5 kodeksu pracy pracownik może łączyć korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, podobnie jest w przypadku urlopu rodzicielskiego (art. 182^1a § 6 kodeksu pracy). Przy urlopie wychowawczym natomiast warunkiem dopuszczalności wykonywania pracy zarobkowej jest zachowanie celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem (art. 186² kodeksu pracy).

Sytuacje wpływające na wymiar urlopów wypoczynkowych

Z przepisów Działu VII kodeksu pracy można wywnioskować, iż co do zasady na wymiar urlopu wypoczynkowego wpływ mają trzy okoliczności:
 

• tzw. staż pracy oraz inne okresy zaliczalne (art. 154 § 1, art. 154¹ § 1 oraz 155 kodeksu pracy) uprawniający do 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego;
• wymiar czasu pracy, w którym pracownik jest zatrudniony, co wynika wprost z treści art. 154 § 2 kodeksu pracy: wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika, niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia;
• proporcjonalność wymiaru u danego pracodawcy w przypadku zmian w trakcie roku kalendarzowego (art. 1551 oraz art. 155² kodeksu pracy).

W przepisach nie znajdziemy jednak odpowiedzi, jak należy liczyć wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika pracującego w trakcie absencji rodzicielskiej.

Zdaniem MPiPS….

W sprawie wymiaru urlopu wypoczynkowego pracownika łączącego korzystanie z absencji rodzicielskiej z pracą zawodową wypowiedziało się w 2014 roku MPiPS. W swojej interpretacji z 09.07.2014r. (publ. Rzeczpospolita, Prawo i praktyka z 15 lipca 2014 r., str. D1) Ministerstwo uznało, iż pracownik, który przebywa na urlopie rodzicielskim i jednocześnie wykonuje pracę w wymiarze maksymalnie ½ etatu (art. 182^1a § 6 w zw. z art. 182¹ § 5 kodeksu pracy) jest pracownikiem zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy według treści umowy o pracę. Dlatego też, niezależnie od faktycznego wykonywania pracy (maksymalnie ½ etatu), pracownik zachowuje prawo do „pełnowymiarowego” urlopu wypoczynkowego. MPiPS podsumowuje: „(…) łączenie korzystania z urlopu rodzicielskiego z pracą nie powoduje zmiany wymiaru etatu wynikającego z umowy o pracę. Zatem okres urlopu rodzicielskiego nie ma wpływu na prawo i wymiar, przysługującego pracownikowi na ogólnych zasadach, urlopu wypoczynkowego.”

Podsumowując…

Stanowisko MPiPS odnosi się do wprowadzonego w 2013 roku urlopu rodzicielskiego. Wydaje się jednak, iż należałoby podobnie interpretować relacje między urlopem wypoczynkowym a dodatkowym urlopem macierzyńskim „na pół etatu”. Przemawia za tym zarówno interpretacja celowościowa, jak i samo odpowiednie stosowanie przepisów o pracy w trakcie dodatkowego urlopu macierzyńskiego w przypadku urlopu rodzicielskiego. Kwestia „proporcji” urlopowych w przypadku urlopu wychowawczego została natomiast uregulowana odrębnie w znowelizowanym w ubiegłym roku art. 155² kodeksu pracy.