22.09.2020 r.
5 min

Czy korzystanie ze służbowego telefonu lub komputera do celów prywatnych stanowi dla pracownika przychód podlegający opodatkowaniu?

Ekspert PCKP

Skopiuj link
22.09.2020r.
5 min

Zagadnienie to było już wielokrotnie przedmiotem rozpoznania przez administrację skarbową.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych –  przychodem ze stosunku pracy jest wartość nieodpłatnych świadczeń. Jednak na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r. (sygn. K 7/13) świadczenia w naturze i inne nieodpłatne świadczenia – w przeciwieństwie do pieniędzy – są przychodem pod warunkiem, że zostały „otrzymane". Nie wystarczy samo postawienie ich do dyspozycji podatnika, a więc potencjalna możliwość ich wykorzystania. Kłopotliwe pozostaje w tym zakresie ustalenie wartości świadczenia realnie otrzymanego przez pracownika. Na podstawie umów z operatorem telekomunikacyjnym niezwykle trudno pracodawcy ustalić wartość usług, z których pracownik korzystał do celów prywatnych. Przyjęcie określonego ryczałtu również nie byłoby rozwiązaniem sprawiedliwym, gdyż obecnie bardzo popularne są tak zwane abonamenty no-limit, w przypadku których ilość połączeń i wiadomości nie wpływa na wysokość rachunków.

W interpretacji indywidualnej z dnia 10 lutego 2020 roku, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.91.2020.1.DJ, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej rozpoznawał sytuację, w której wnioskodawca przekazywał pracownikom służbowe telefony, z których incydentalnie korzystali oni w celach prywatnych. Wnioskodawca stał na stanowisku, że w takich okolicznościach po stronie pracowników nie powstanie przychód, a wnioskodawca nie będzie zobowiązany do naliczenia i pobrania podatku w funkcji płatnika.

Dyrektor KIS zgodził się z twierdzeniami wnioskodawcy. W tym zakresie odwołał się również do orzeczenia Trybunał Konstytucyjnego, K 7/13. Wskazał, że „świadczenia w naturze i inne nieodpłatne świadczenia (w przeciwieństwie do pieniędzy i wartości pieniężnych) są traktowane jako przychód wyłącznie pod warunkiem, że są otrzymane, co ma wskazywać na bezwzględnie wymagany – w odniesieniu do tego przychodu – realny charakter świadczenia. Bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia brak jest podstaw do określenia przychodu. Taki pogląd został potwierdzony przez orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego, który zaznaczył, że istotą podatków dochodowych jest opodatkowanie skonkretyzowanego przysporzenia, a nie potencjalnej możliwości jego uzyskania. Reguła ta dotyczy zwłaszcza świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, w odniesieniu do których ustawodawca posłużył się jednoznacznym zwrotem „otrzymane” (postanowienie z dnia 13 października 2014 r., sygn. akt II FPS 7/14), a także że, przychód powstaje tylko wtedy, gdy pracownik uzyskuje realne przysporzenie majątkowe, którego wartość jest ściśle określona (wyrok z dnia 23 kwietnia 2015 r., sygn. akt II FSK 1157/13).”.

„O nieodpłatnym świadczeniu można mówić tylko wówczas, gdy pracownik istotnie nie został obciążony równowartością świadczeń z tytułu wykorzystania telefonu do celów prywatnych. Przy czym, nawet gdy takie obciążenie nie miało miejsca, to pomimo możliwości zindywidualizowania świadczenia i przypisania go do konkretnego pracownika, nie można mówić o przychodzie z nieodpłatnych świadczeń. Nie ma bowiem możliwości określenia wysokości powstałego przychodu dla danego pracownika. Z uwagi na brak określenia w umowie kosztu za minutę połączenia, wysłanie sms-a lub mms-a, ani za jednostkę transferu danych w opcji umówionego abonamentu (stała opłata), nie jest możliwe ustalenie (na podstawie bilingu) kosztów wykorzystania telefonu do celów prywatnych. Z kolei podzielenie ryczałtowej kwoty abonamentu przez ilość wykazanych w bilingu rozmów, sms-ów, mms-ów i jednostek transferu danych, prowadziłoby do nieuprawnionego różnicowania wartości tego samego świadczenia, bowiem w zależności od ilości przeprowadzonych rozmów, wysłanych sms-ów, mms-ów, wykorzystanych jednostek transferu danych wartość ta byłaby różna, podczas gdy ogólna kwota abonamentu jest taka sama.”

Dlatego też należy przyjąć, że w sytuacji, gdy nie jest możliwe jednoznaczne określenie przychodu przypadającego na konkretnego pracownika z tytułu wykorzystania przez pracownika telefonu służbowego do celów prywatnych, po stronie takiego pracownika nie powstaje przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Tym samym płatnik nie jest zobowiązany do obliczenia, pobrania i odprowadzenia do właściwego urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych z tego tytułu.