29.11.2019 r.
3 min

Czy można zaplanować wykonywanie pracy przez 10 dni z rzędu i nie naruszyć przepisów prawa?

Ekspert PCKP

Skopiuj link
29.11.2019r.
3 min

Przede wszystkim ustawodawca nakłada na pracodawcę obowiązek organizacji czasu pracy w taki sposób, aby zapewnić pracownikom odpoczynek dobowy oraz tygodniowy. Odpoczynek dobowy obejmuje 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku (art. 132 § 1 kodeksu pracy). Zasada ta nie ma zastosowania do pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy oraz w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii (art. 132 § 2 kodeksu pracy). Odpoczynek tygodniowy obejmuje co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, w skład którego wchodzi co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego (art. 133 § 1 kodeksu pracy). Tygodniowy nieprzerwany odpoczynek może obejmować mniejszą liczbę godzin, ale nie może być krótszy niż 24 godziny. Możliwość skrócenia odpoczynku tygodniowego powstaje w przypadkach, w których dopuszczalne jest skrócenie odpoczynku dobowego, oraz w razie zmiany pory wykonywania pracy przez pracownika w związku z jego przejściem na inną zmianę, zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy (art. 133 § 2 kodeksu pracy). Co do zasady, odpoczynek tygodniowy powinien obejmować niedzielę (art. 133 § 3 kodeksu pracy). Jednakże w przypadku dozwolonej pracy w niedzielę odpoczynek tygodniowy może następować w innym dniu niż niedziela (art. 133 § 4 kodeksu pracy). Dzień ten powinien przypadać w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po pracującej niedzieli (art.15111 § 1 pkt 1 kodeksu pracy).

Art. 129 § 1 kodeksu pracy statuuje zasadę, iż czas pracy nie może przekraczać przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. Posłużenie się przez ustawodawcę zwrotem „przeciętnie” oznacza, iż wskazana w przepisie norma nie ma charakteru sztywnego. Tym samym w poszczególnych tygodniach praca może być świadczona przez więcej niż 5 dni w tygodniu lub w wymiarze większym niż 40 godzin, jeżeli w innych tygodniach dochodzi do stosownego wyrównania. Ostateczną granicę wyznaczają przepisy o odpoczynku dobowym i tygodniowym.

Tydzień pracy nie musi pokrywać się z tygodniem kalendarzowym. Jest on bowiem ściśle związany z początkiem okresu rozliczeniowego. W myśl art. 128 § 3 pkt 2 kodeksu pracy przez tydzień należy rozumieć 7 kolejnych dni kalendarzowych, poczynając od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego.

Dopuszczalne jest zaplanowanie przez pracodawcę pracy w taki sposób, aby pracownik świadczył pracę przez 10 dni pod rząd. Planując czas pracy w ten sposób pracodawca powinien mieć na względzie przedstawione powyżej reguły. Nie powinien również ograniczać się do okresu, w którym miałaby być świadczona praca przez 10 dni pod rząd, lecz planować pracę co najmniej w perspektywie okresu rozliczeniowego. Nie może bowiem mieć miejsca sytuacja, w której nie zostanie zapewniona pracownikowi możliwość realizacji prawa do odpoczynku tygodniowego.