Czy okres niezdolności do pracy spowodowanej chorobą wpływa na prawo do urlopu wypoczynkowego i jego wymiar?

Ustawodawca przyznał każdemu pracownikowi prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego (art. 152 § 1 kodeksu pracy). Warunkiem nabycia prawa do tego urlopu jest pozostawanie przez pracownika w stosunku pracy, a nie faktyczne świadczenie przez niego pracy. Wskazuje na to dyspozycja art. 153 kodeksu pracy. W myśl tego przepisu pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, zaś prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym.

Powyższe prowadzi do wniosku, iż przy ustalaniu prawa pracownika do urlopu wypoczynkowego uwzględnia się również okresy nieświadczenia przez niego pracy wskutek niezdolności do pracy spowodowanej chorobą. Pogląd ten potwierdził Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 4 kwietnia 1995 r., sygn. akt I PZP 10/95. W jego ocenie „Przy nabywaniu prawa do urlopu decydujące znaczenie ma zatem pozostawanie w stosunku pracy a nie świadczenie pracy skoro art. 153 kodeksu pracy stanowi, że pracownik uzyskuje prawo do pierwszego urlopu z upływem roku pracy, a prawo do drugiego i dalszych urlopów w każdym następnym roku kalendarzowym. Jeżeli zatem pracownik nie wykonywał pracy z powodu choroby i pobierał zasiłek chorobowy, nawet wielomiesięczny, to nabywa prawo do urlopu z pierwszym dniem kolejnego roku trwającego stosunku pracy. Podobna sytuacja zachodzi, gdy pracownik korzysta ze świadczenia rehabilitacyjnego”.

Zgodnie z dyspozycją art. 155² § 1 kodeksu pracy wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika powracającego do pracy u dotychczasowego pracodawcy w ciągu roku kalendarzowego po trwającym co najmniej 1 miesiąc okresie:

1. urlopu bezpłatnego;
2. urlopu wychowawczego;
3. odbywania zasadniczej służby wojskowej lub jej form zastępczych, służby przygotowawczej, okresowej służby wojskowej, terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie, przeszkolenia wojskowego albo ćwiczeń wojskowych;
4. tymczasowego aresztowania;
5. odbywania kary pozbawienia wolności;
6. nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy

jest ustalany proporcjonalnie do okresu pozostałego do końca danego roku albo do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym, jeżeli okres ten upływa przed jego końcem.

Przepis art. 155² § 1 kodeksu pracy  ma zastosowanie do pracowników, którzy w momencie nabycia prawa do urlopu wypoczynkowego za dany rok kalendarzowy byli nieobecni w pracy ze względu na jedną ze wskazanych w tym przepisie okoliczności i powracają do pracy w ciągu tego roku.

W myśl art. 155² § 2 kodeksu pracy, jeżeli trwający co najmniej 1 miesiąc okres nieobecności w pracy z powodu:

1. urlopu bezpłatnego;
2. odbywania zasadniczej służby wojskowej lub jej form zastępczych, służby przygotowawczej, okresowej służby wojskowej, terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie, przeszkolenia wojskowego albo ćwiczeń wojskowych;
3. tymczasowego aresztowania;
4. odbywania kary pozbawienia wolności;
5. nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy

przypada po nabyciu przez pracownika prawa do urlopu w danym roku kalendarzowym, wymiar urlopu pracownika powracającego do pracy w ciągu tego samego roku kalendarzowego ulega proporcjonalnemu obniżeniu. Obniżenie wymiaru urlopu jednak nie nastąpi, jeżeli przed rozpoczęciem okresu nieobecności pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze.

Wskazany przepis dotyczy sytuacji, gdy pracownik nabył prawo do urlopu wypoczynkowego za dany roku i w roku tym rozpoczął się oraz zakończył okres nieobecności.

Ani art. 155² § 1 kodeksu pracy, ani 155² § 2 kodeksu pracy wśród nieobecności powodujących proporcjonalne obniżenie wymiaru urlopu wypoczynkowego nie wymienia okresu nieobecności w pracy spowodowanej chorobą. Tym samym czas, przez jaki pracownik jest na zwolnieniu lekarskim, nie ma wpływu na wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika.