Czy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny za niewykorzystane dni na poszukiwanie pracy?
Dni wolne na poszukiwanie pracy są postacią zwolnienia od pracy, których celem jest umożliwienie pracownikowi podjęcia czynności zmierzających do znalezienia nowej pracy. Przysługują one pracownikowi, któremu pracodawca wypowiedział umowę o pracę, a okres tego wypowiedzenia nie jest krótszy niż dwa tygodnie. W zależności od długości okresu wypowiedzenia pracownik może skorzystać z 2 albo 3 dni takiego zwolnienia.
Pracownikowi przysługują 2 dni zwolnienia, jeżeli okres wypowiedzenia wynosi dwa tygodnie lub jeden miesiąc. W przypadku gdy pracownikowi przysługuje trzymiesięczny okres wypowiedzenia, to może wtedy skorzystać z 3 dni zwolnienia na poszukiwanie pracy. Taki sam wymiar zwolnienia przysługuje mu, gdy pracodawca podejmie jednostronną decyzję o skróceniu okresu wypowiedzenia, jeżeli dochodzi do rozwiązania umowy o pracę z powodu upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników (w oparciu o art. 361 § 1 kodeksu pracy).
Może się tak zdarzyć, że pracownik w trakcie okresu wypowiedzenia będzie zwolniony od wykonywania pracy z różnych przyczyn. Może wykorzystywać urlop wypoczynkowy albo być zwolniony z obowiązku świadczenia pracy przez pracodawcę. Jeżeli cały okres wypowiedzenia zostanie skonsumowany w ten sposób to pracownikowi nie należą się dni na poszukiwanie pracy, gdyż w okresie, w którym nie był zobowiązany do wykonywania pracy mógł zrealizować cel dodatkowych dni wolnych.
Zwolnienie na poszukiwanie nowego zatrudnienia ma charakter odpłatny. Za czas zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, które obliczane jest na analogicznych zasadach jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, czyli według reguł określonych w § 6-12 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 roku w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop. Na takich samych zasadach obliczane jest również wynagrodzenie za dni na poszukiwanie pracy, przy założeniu, że składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy lub okres niewykonywania pracy (§ 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 roku w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy). Brak skorzystania ze zwolnienia nie daje jednak pracownikowi prawa do ekwiwalentu pieniężnego.
