Delegowanie pracowników na terytorium RP

Stosownie do dyspozycji art. 4 ust. 1 ustawy, pracodawca delegujący pracownika na terytorium RP zapewnia takiemu pracownikowi warunki zatrudnienia nie mniej korzystne niż wynikające z przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy oraz innych przepisów regulujących prawa i obowiązki pracowników. Obowiązek zapewnienia warunków nie mniej korzystnych dotyczy:

1. norm i wymiaru czasu pracy oraz okresów odpoczynku dobowego i tygodniowego,
2. wymiaru urlopu wypoczynkowego,
3. minimalnego wynagrodzenia za pracę,
4. wysokości wynagrodzenia i dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych,
5. bezpieczeństwa i higieny pracy,
6. ochrony pracownic w okresie ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego,
7. zatrudniania młodocianych oraz wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko,
8. zasady równego traktowania oraz zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu,
9. wykonywania pracy zgodnie z przepisami o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (art. 4 ust. 2 ustawy).

Od powyższej zasady ustawodawca przewidział wyjątek. Do pracownika delegowanego na terytorium RP, wykonującego na danym stanowisku zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami, przez okres nie dłuższy niż 8 dni w ciągu roku, poczynając od dnia rozpoczęcia pracy na danym stanowisku, wstępne prace montażowe lub instalacyjne przewidziane w umowie zawartej przez pracodawcę delegującego z podmiotem prowadzącym działalność na tym terytorium, których wykonanie jest niezbędne do korzystania z dostarczonych wyrobów, nie stosuje się przepisów określających: wymiar urlopu, minimalne wynagrodzenie za pracę oraz dotyczących wynagrodzenia i dodatku do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych (art. 5 ust. 1 ustawy).

Powyższy wyjątek nie ma zastosowania do pracownika wykonującego na danym stanowisku prace związane z robotami budowlanymi lub utrzymaniem obiektu budowlanego. W szczególności chodzi o: wykopy, roboty ziemne, montowanie
i demontowanie elementów prefabrykowanych, wyposażanie lub instalowanie, renowację, demontowanie, rozbiórkę, konserwację, prace malarskie i porządkowe (art. 5 ust. 2 ustawy). W takim przypadku za zobowiązania z tytułu zaległego wynagrodzenia i dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych wobec pracownika delegowanego odpowiedzialność solidarną na zasadach określonych w kodeksie cywilnym ponoszą pracodawca delegujący oraz wykonawca powierzający wykonanie prac (art. 7 ustawy). Wykonawca może jednak uwolnić się od odpowiedzialności poprzez dokonanie aktu najwyższej staranności. Polega on na przekazaniu pracodawcy delegującemu pracownika na terytorium RP pisemnej informacji o warunkach zatrudnienia objętych obowiązkiem zapewnienia korzystnych warunków i odebraniu od niego potwierdzenia złożenia oświadczenia do Państwowej Inspekcji Pracy (art. 8 ustawy).

Najpóźniej w dniu rozpoczęcia świadczenia usługi pracodawca delegujący pracowników na terytorium RP składa Państwowej Inspekcji Pracy oświadczenie zawierające informacje niezbędne w celu przeprowadzenia kontroli sytuacji faktycznej w miejscu pracy. Oświadczenie obejmuje:

1. dane identyfikacyjne pracodawcy,
2. przewidywaną liczbę pracowników delegowanych na terytorium RP wraz z danymi obejmującymi ich imię i nazwisko, datę urodzenia oraz obywatelstwo,
3. przewidywaną datę rozpoczęcia i zakończenia delegowania,
4. adresy miejsca pracy pracowników delegowanych na terytorium RP,
5. charakter usług uzasadniający delegowanie pracowników na terytorium RP,
6. dane osoby, upoważnionej do kontaktów z Państwową Inspekcją Pracy, obejmujące jej imię i nazwisko, adres, pod którym przebywa, numer telefonu i adres poczty elektronicznej o charakterze służbowym,
7. miejsce przechowywania dokumentów pracowniczych pracowników delegowanych na terytorium RP (art. 24 ust. 3 ustawy).

Jeżeli pracownik delegowany ma wykonywać pracę na rzecz pracodawcy użytkownika w rozumieniu przepisów o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, oświadczenie powinno zawierać także dane identyfikacyjne tego pracodawcy (art. 24 ust. 4 ustawy).

Pracodawca delegujący obowiązany jest ponadto zawiadomić Państwową Inspekcję Pracy o każdej zmianie informacji zawartych w oświadczeniu w zakresie: danych pracodawcy delegującego i pracodawcy użytkownika, danych osoby upoważnionej do kontaktów z Państwową Inspekcją Pracy, miejsca przechowywania dokumentów. Zawiadomienie powinno być dokonane nie później niż w terminie 7 dni roboczych od dnia zaistnienia zmiany (art. 24 ust. 5 ustawy).

Pracodawca delegujący pracowników obowiązany jest w okresie delegowania, do przechowywania na terytorium RP, w postaci papierowej lub elektronicznej, następujących dokumentów:

1. kopii umowy o pracę pracownika delegowanego na terytorium RP lub innego równoważnego dokumentu poświadczającego warunki zatrudnienia w ramach nawiązanego stosunku pracy,
2. dokumentacji dotyczącej czasu pracy pracownika delegowanego w zakresie rozpoczęcia i zakończenia pracy oraz liczby godzin przepracowanych w danym dniu lub jej kopii,
3. dokumentów określających wysokość wynagrodzenia pracownika delegowanego wraz z wysokością dokonanych odliczeń zgodnie z właściwym prawem oraz dowodów wypłaty pracownikowi wynagrodzenia lub ich kopii (art. 25 ust. 1 ustawy).

Na wniosek Państwowej Inspekcji Pracy pracodawca delegujący pracowników na terytorium RP obowiązany jest udostępnić dokumenty, o których mowa powyżej, oraz ich tłumaczenia na język polski. Dokumenty powinny zostać udostępnione nie później niż w terminie 5 dni roboczych od dnia otrzymania wniosku (art. 25 ust. 2 ustawy).

Pracodawca delegujący obowiązany jest również do przechowywania w/w dokumentów po zakończeniu delegowania. W okresie 2 lat po zakończeniu wykonywania pracy przez pracownika delegowanego na terytorium RP Państwowa Inspekcja Pracy może wystąpić z wnioskiem o dostarczenie przedmiotowych dokumentów. Wniosek może obejmować żądanie tłumaczenia określonych dokumentów na język polski. Pracodawca obowiązany jest uczynić zadość wnioskowi, nie później niż w terminie 15 dni roboczych od dnia jego otrzymania (art. 25 ust. 3 ustawy).

Ustawa nakłada na pracodawcę delegującego pracownika do RP obowiązek wyznaczenia osoby upoważnionej do pośredniczenia w kontaktach z Państwową Inspekcją Pracy oraz do przesyłania i otrzymywania dokumentów lub zawiadomień. Osoba ta ma przebywać w okresie delegowania na terytorium Polski (art. 24 ust. 1 ustawy). Na uzasadniony wniosek Państwowej Inspekcji Pracy, złożony w związku z prowadzoną kontrolą, osoba upoważniona powinna być dostępna na terytorium RP (art. 24 ust. 2 ustawy).