26.09.2017 r.
5 min

Egzekucja z wynagrodzenia za pracę świadczeń alimentacyjnych bez postępowania egzekucyjnego

Ekspert PCKP

Skopiuj link
26.09.2017r.
5 min

Potrącenia poza postępowaniem egzekucyjnym

Co do zasady, egzekucja z wynagrodzenia za pracę należności stwierdzonych tytułami wykonawczymi odbywa się w ramach postepowania egzekucyjnego prowadzonego przez organ egzekucyjny. Jednakże ustawodawca w art. 88 k.p. w stosunku do świadczeń alimentacyjnych przewidział możliwość prowadzenia egzekucji z wynagrodzenia za pracę poza postępowaniem egzekucyjnym. W myśl art. 88 § 1 k.p., przy zachowaniu zasad określonych w art. 87 k.p. potrąceń na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych pracodawca dokonuje również bez postępowania egzekucyjnego, z wyjątkiem przypadków gdy:

  1. świadczenia alimentacyjne mają być potrącane na rzecz kilku wierzycieli, a łączna suma, która może być potrącona, nie wystarcza na pełne pokrycie wszystkich należności alimentacyjnych;
  2. wynagrodzenie za pracę zostało zajęte w trybie egzekucji sądowej lub administracyjnej.

Pracodawca dokonuje potrącenia na wniosek wierzyciela, na podstawie przedłożonego tytułu wykonawczego (art. 88 § 2 k.p.). Rzeczony wniosek ma dla pracodawcy charakter wiążący. Wskazuje na to użyty w treści art. 88 § 1 i 2 k.p. zwrot „pracodawca dokonuje”.

Pracodawca jak komornik

Dokonując potrąceń w trybie określonym w art. 88 k.p. pracodawca pełni rolę organu egzekucyjnego. W konsekwencji ciąży na nim obowiązek poinformowania pracownika na piśmie o zajęciu wynagrodzenia, osobie wierzyciela, wskazanie pracownikowi tytułu wykonawczego i wysokości dochodzonej wierzytelności oraz przekazywanie potrąconego wynagrodzenia wierzycielowi.

Przy dokonywaniu potrąceń pracodawca obowiązany jest do zachowania zasad określonych w art. 87 k.p. Oznacza to, iż potrącenia na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych winny być dokonywane w pierwszej kolejności oraz nie powinny przekraczać trzech piątych wynagrodzenia pracownika.

 Przy dokonywaniu potrąceń, w zakresie nieunormowanym w art. 87 k.p. i art. 88 k.p., zastosowanie mają przepisy Kodeksu postępowania cywilnego i przepisy o egzekucji administracyjnej świadczeń pieniężnych (art. 90 k.p.) .

Okoliczności wyłączające możliwość dokonywania potrąceń poza postępowaniem egzekucyjnym

Obowiązek pracodawcy dokonywania potrąceń z wynagrodzenia za pracę na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych poza postępowaniem egzekucyjnym nie powstaje, w przypadku gdy świadczenia alimentacyjne mają być potrącane na rzecz kilku wierzycieli, a łączna suma, która może zostać potrącona, nie wystarcza na pełne pokrycie wszystkich należności alimentacyjnych (art. 88 § 1 pkt 1 k.p.). Dla wyłączenia obowiązku dokonywania potrąceń w trybie art. 88 k.p. konieczne jest zaistnienie obu przesłanek, tj. potrącenie świadczeń alimentacyjnych na rzecz kilku wierzycieli oraz niemożność pełnego pokrycia wszystkich wierzytelności przez możliwą łącznie do potrącenia sumę. Brak którejkolwiek z nich nie powoduje wyłączenia przedmiotowego obowiązku.

Potrącenie przez pracodawcę wierzytelności na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych bez postępowania egzekucyjnego nie może również zostać dokonane, jeśli wynagrodzenie za pracę zostało już zajęte w trybie egzekucji sądowej albo administracyjnej (art. 88 § 1 pkt 2 k.p.).

W razie zaistnienia którejkolwiek z w/w okoliczności, dokonane wcześniej przez pracodawcę, poza postępowaniem egzekucyjnym, potrącenia z wynagrodzenia za pracę mają wpływ na egzekucję prowadzoną przez organ egzekucyjny. Jak wyjaśnił bowiem Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 listopada 1980 r., sygn. akt III CZP 53/80: „Komornik, otrzymawszy tytuł wykonawczy ze wzmianką co do wysokości przekazanych przez zakład pracy wierzycielowi kwot, powinien uwzględnić tę okoliczność i odmówić ponownego egzekwowania spłaconych alimentów. Na takie postanowienia komornika zarówno wierzyciel, jak i dłużnik mogą wnieść skargę do sądu, który rozstrzygnie czy działalność komornika była zgodna z prawem. Nie zachodzi natomiast w omawianej sytuacji konieczność odsyłania zainteresowanych na drogę powództwa cywilnego z art. 840 § 1 k.p.c.”.

Radca Prawny

Dominika Zarzycka-Dudek

[email protected]

 

Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta

[email protected]