Prawo cywilne / Prawo Pracy
03.06.2022 r.
4 min

Jak powinien postąpić pracodawca, jeżeli nie ma komu wypłacić świadczeń po zmarłym pracowniku?

Ekspert PCKP

Skopiuj link
Prawo cywilne / Prawo Pracy
03.06.2022r.
4 min

Pracodawca ma obowiązek wypłacić należne zmarłemu pracownikowi wynagrodzenia oraz inne świadczenia małżonkowi zmarłego oraz innym osobom spełniającym warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w równych częściach. To pracodawca musi ustalić krąg uprawnionych podmiotów.

W razie niemożności wypłaty świadczeń podmiotom wskazanym powyżej rzeczone świadczenia wchodzą do masy spadkowej. Taka sytuacja wymaga w pierwszej kolejności ustalenia kręgu spadkobierców oraz przedstawienia odpowiedniego dokumentu potwierdzającego ich prawo do spadku, tj. postanowienia o stwierdzeniu nabyciu spadku lub aktu poświadczenia dziedziczenia. Spadkobiercy mogą również nie zgłosić się po należne im świadczenia.

W czasie oczekiwania na zgłoszenie się spadkobierców pracodawca może umieścić prawa majątkowe ze stosunku pracy w depozycie sądowym. Podstawę prawną takiego działania można odnaleźć w treści art. 467 pkt 1 kodeksu cywilnego. Przepis ten stanowi, iż poza wypadkami przewidzianymi w innych przepisach dłużnik może złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sądowego, jeżeli wskutek okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności, nie wie, kto jest wierzycielem, albo nie zna miejsca zamieszkania lub siedziby wierzyciela.

Z orzecznictwa można wysnuć wniosek, że brak informacji o ewentualnych spadkobiercach pracownika stanowi przeszkodę prawną, o której mowa w art. 467 pkt 1 k.c., która upoważnia do złożenia świadczenia do depozytu sądowego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 czerwca 1971 r., sygn. akt III CRN 133/71).

Procedura, według której należy złożyć wierzytelność w depozycie sądowym, została uregulowana w art. 692 i następnych kodeksu postępowania cywilnego. Sprawy o złożenie do depozytu rozpoznawane są w postępowaniu nieprocesowym. Właściwy do rozpoznania sprawy jest sąd miejsca wykonania zobowiązania, a jeżeli miejsca tego nie da się ustalić, właściwy jest sąd miejsca zamieszkania wierzyciela. W przypadku gdy wierzyciel jest nieznany lub gdy nie jest znane miejsce jego zamieszkania, sprawa należy do właściwości sądu miejsca zamieszkania dłużnika.

Warunkiem wszczęcia postępowania jest złożenie wniosku o złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego. Powinien on określać zobowiązanie, przy wykonaniu którego składa się przedmiot, przytoczenie okoliczności uzasadniających złożenie, zawierać dokładnie oznaczenie przedmiotu, który ma być złożony, a także wskazywać osobę, której przedmiot ma być wydany, oraz warunki, pod którymi wydanie ma nastąpić (art. 693 kodeksu postępowania cywilnego). Od wniosku powinna zostać uiszczona oplata sądowa w kwocie 100 zł (art. 67 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego może nastąpić dopiero po uzyskaniu zezwolenia sądu. Jednakże w przypadku, gdy przedmiotem świadczenia są pieniądze polskie, złożenie do depozytu może być dokonane również przed uzyskaniem zezwolenia. W takim przypadku złożeniu pieniędzy do depozytu powinno towarzyszyć zgłoszenie wniosku o zezwolenie na złożenie do depozytu. W razie uwzględnienia rzeczonego wniosku złożenie do depozytu uważa się za dokonane w chwili, w której rzeczywiście nastąpiło (art. 6932 § 1, 2 kodeksu postępowania cywilnego). Jeżeli przedmiotem świadczenia są pieniądze, złożenie do depozytu sądowego następuje poprzez wpłatę na rachunek depozytowy Ministra Finansów (art. 6932 § 3 kodeksu postępowania cywilnego).