Prawo Pracy
27.11.2022 r.
4 min

Jakie warunki pracy musi zapewnić pracodawca w czasie zimy?

Ekspert PCKP

Skopiuj link
Prawo Pracy
27.11.2022r.
4 min

Wśród wielu warunków w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy jest zapewnienie odpowiedniej temperatury na stanowiskach pracy w pomieszczeniach oraz wyposażenie pracujących na zewnątrz w odzież ochronną chroniącą przed zimnem.

Przy lekkich pracach fizycznych i w pomieszczeniach biurowych temperatura nie powinna być niższa niż 18 stopni Celsjusza. W pozostałych przypadkach pracownicy powinni mieć zapewnioną temperaturę nie niższą niż 14 stopni Celsjusza, chyba że nie pozwalają na to względy technologiczne (§ 30 wskazanego wyżej rozporządzenia). Jeżeli w pomieszczeniach pracy będzie niższa temperatura oznaczać to będzie, że pracodawca nie zapewnia właściwych (bezpiecznych i higienicznych) warunków pracy. Pracownicy będą mogli w takich okolicznościach powstrzymać się od świadczenia pracy, zachowując prawo do wynagrodzenia. Oczywiście pracodawca może zapewnić pracownikom alternatywne źródło ciepła, jak na przykład grzejniki elektryczne, ale musi wtedy pamiętać, aby nie stwarzały one zagrożenia bezpieczeństwa. Trzeba mieć na względzie, że pracodawca nie spełni właściwie swoich obowiązków w zakresie zapewnienia prawidłowych warunków pracy przeznaczając odzież ochronną pracownikom pracującym w pomieszczeniach, w przypadku, gdy nie jest w stanie zagwarantować właściwej temperatury w miejscu pracy. Ustawodawca w tym zakresie nie przewidział rozwiązania alternatywnego.

Odzież ochronna stanowi konieczne zabezpieczenie dla pracowników, którzy wykonują pracę na otwartej przestrzeni lub w nieogrzewanych pomieszczeniach. Tacy pracownicy mogą pracować niezależnie od temperatury powietrza, jednak muszą mieć zapewnione, oprócz odzieży ochronnej, także nakrycia głowy oraz środki ochrony kończyn górnych i dolnych. Szczególne zasady stosowania środków ochrony indywidualnej wskazuje załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Co ważne dla pracowników pracujących na otwartej przestrzeni lub w nieogrzewanych pomieszczeniach pracodawca musi przewidzieć pomieszczenie, w którym temperatura nie będzie niższa niż 16 stopni Celsjusza. Pomieszczenie to ma umożliwić im schronienie się przed opadami atmosferycznymi, ogrzanie się oraz zmianę odzieży. Pomieszczenia te powinny być zaopatrzone w urządzenia do podgrzewania posiłków (§ 44 Załącznika nr 3 rozporządzenia). Na każdego pracownika najliczniejszej zmiany powinno przypadać co najmniej 0,1 m2 powierzchni, przy czym całkowita powierzchnia pomieszczenia nie może być mniejsza niż 8 m2. W razie, gdy ze względu na rodzaje prac wykonywanych na otwartej przestrzeni w okresie zimowym nie jest możliwe zapewnienie pomieszczeń, o których mowa w ust. 1, należy zapewnić pracownikom w pobliżu miejsca ich pracy odpowiednio urządzone źródła ciepła, przy zachowaniu wymagań ochrony przeciwpożarowej.

Pracownikom, którzy wykonują swoją pracę na otwartej przestrzeni, a praca ta wiąże się z wysiłkiem fizycznym powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu na poziomie przewyższającym:

  • 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn,
  • 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet,

pracodawca ma obowiązek zapewnić odzież ochronną, posiłki regeneracyjne i ciepłe napoje, jeżeli w okresie od 1 listopada do 31 marca temperatura powietrza spadnie poniżej 10 stopni Celsjusza. Pracodawca powinien określić w regulaminie pracy stanowiska, na których przysługują ciepłe posiłki i napoje. Szczegóły w zakresie rodzajów posiłków, napojów, przypadki oraz warunki ich wydawania określone zostały uregulowane w rozporządzeniu Rady Ministrów z 28 maja 1996 roku w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów.

Pojawiają się liczne pomysły, jakie będą mogły zostać wprowadzone w razie wystąpienia przewidywanego przez ekspertów kryzysu energetycznego. Obejmują one możliwość skierowania pracowników do pracy zdalnej, dopuszczenie odzieży ochronnej także dla pracowników wykonujących lekkie prace i pracę biurową oraz wyznaczenie dodatkowego miejsca, w którym pracownicy będą mogli się rozgrzać. Jak na razie taka sytuacja nie została jednak rozstrzygnięta przez ustawodawcę.