28.12.2021 r.
4 min

Kiedy nie trzeba przeprowadzać wstępnych badań lekarskich?

Ekspert PCKP

Skopiuj link
28.12.2021r.
4 min

Wyjątek od powyższej reguły określa § 11 tego samego artykułu, zgodnie, z którym: wstępnym badaniom lekarskim nie podlegają osoby:

  1. przyjmowane ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą;
  2. przyjmowane do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli posiadają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie i pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.

Podstawowym warunkiem zastosowania możliwości odstąpienia od przeprowadzenia wstępnych badań lekarskich na podstawie art. 229 § 11 kodeksu pracy jest brak przerw w zatrudnieniu przekraczających 30 dni. Dłuższa przerwa sugerować może wystąpienie niezdolności do pracy, która wymagałaby przeprowadzenia badań kontrolnych. Przypomnijmy, iż zgodnie z art. 229 § 2 zd. 2 kodeksu pracy w przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.

Pierwsza sytuacja, w której ustawodawca daje możliwość niekierowania pracownika na badania wstępne ma miejsce wtedy, gdy pracownik jest przyjmowany do pracy ponownie przez tego samego pracodawcę i na to samo stanowisko.

Druga sytuacja wchodzi w grę w przypadku przyjmowania pracownika do pracy u „innego pracodawcy”. Wynika to z literalnej wykładni art. 229 § 11 pkt 2 kodeksu pracy. Warto także zwrócić uwagę, że nie ogranicza on możliwości rezygnacji z wstępnych badań lekarskich tylko do pracodawcy następującego bezpośrednio po zatrudnieniu u pracodawcy, u którego przeprowadzono badania lekarskie.

Pracodawca może skorzystać z uprawnienia z art. 229 § 11 pkt 2 kodeksu pracy w przypadku przedstawienia przez pracownika skierowania na badania lekarskie oraz orzeczenia lekarskiego o zdolności do pracy. Skierowanie pozwala określić warunki pracy. Natomiast orzeczenie służy stwierdzeniu zdolności pracownika do pracy w warunkach określonych w skierowaniu. Dokumenty te pozostają ze sobą w ścisłym związku – bez przedstawienia skierowania na badania lekarskie nie ma możliwości wykorzystania orzeczenia.

Nie mają znaczenia warunki pracy u pracodawcy, który zatrudnia pracownika w okresie pomiędzy zatrudnieniem u pracodawcy, u którego miały miejsca badania lekarskie, a pracodawcą chcącym dopuścić pracownika do pracy w oparciu o rzeczone badania. Nie ma również znaczenia czy dopuszczenie do pracy u tego pracodawcy następowało na podstawie orzeczenia wydanego w związku z zatrudnieniem u pierwszego pracodawcy, czy na podstawie orzeczenia wydanego w wyniku skierowania pracownika na badania lekarskie przez drugiego pracodawcę. Dla pracodawcy podejmującego decyzję w przedmiocie odstąpienia od przeprowadzania wstępnych badań lekarskich powinna mieć znaczenie treść przedstawionego przez pracownika skierowania na badania lekarskie i orzeczenia o zdolności do pracy w warunkach określonych w skierowaniu oraz warunki pracy na stanowisku, na którym pracodawca chce zatrudnić pracownika.

Należy podkreślić, iż dopuszczenie pracownika do pracy bez przeprowadzenia wstępnych badań lekarskich na podstawie orzeczenia lekarskiego wydanego w związku z zatrudnieniem u innego pracodawcy następuje na podstawie decyzji pracodawcy. Jeżeli pracodawca ma wątpliwości, może skierować pracownika na badania lekarskie. Na podstawie art. 229 § 11 pkt 2 kodeksu pracy pracodawcy przysługuje uprawnienie, a nie obowiązek rezygnacji z przeprowadzania wstępnych badań lekarskich.