Podatki i procedury podatkowe
14.03.2023 r.
5 min

Koszty uzyskania przychodu w przypadku umowy o dzieło z przeniesieniem praw autorskich

Ekspert PCKP

Skopiuj link
Podatki i procedury podatkowe
14.03.2023r.
5 min

Przedmiotem prawa autorskiego jest utwór, czyli każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych). Zatem do dzieła, które posiada cechy utworu, mają zastosowanie przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i w związku z tym niezwykle istotną kwestią pozostaje decyzja o przeniesieniu autorskich praw majątkowych. Jak wynika z art. 52 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jeżeli umowa nie zastrzega inaczej, przeniesienie własności egzemplarza utworu nie powoduje przejścia autorskich praw majątkowych do utworu. Nie przeniesienie autorskich praw majątkowych na zamawiającego oznacza, że nie może on swobodnie korzystać z dzieła, a bardzo często to właśnie późniejsze korzystanie z dzieła determinuje w ogóle zasadność jego zamówienia.

Przeniesienie lub nieautorskich praw majątkowych ma również wpływ na sposób rozliczenia umowy o dzieło i uwzględnienie kosztów uzyskania przychodu w odpowiedniej wysokości. Jeżeli nie dojdzie do przejścia praw autorskich, to wykonawcy będzie przysługiwało prawo do zastosowania jedynie dwudziestoprocentowych kosztów uzyskania przychodu. Natomiast podwyższone koszty przysługują twórcom z tytułu korzystania z praw autorskich i artystom wykonawcom korzystającym z praw pokrewnych. W sposób szczegółowy stanowi o tym art. 22 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Koszty w wysokości 50% przysługują:

  1. z tytułu zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego;
  2. z tytułu opłaty licencyjnej za przeniesienie prawa stosowania wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego, otrzymanej w pierwszym roku trwania licencji od pierwszej jednostki, z którą zawarto umowę licencyjną;
  3. z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód. Dotyczy to wyłącznie działalności (art. 22 ust. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych):
  • działalności twórczej w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, inżynierii budowlanej, urbanistyki, literatury, sztuk plastycznych, wzornictwa przemysłowego, muzyki, fotografiki, twórczości audialnej i audiowizualnej, programów komputerowych, gier komputerowych, teatru, kostiumografii, scenografii, reżyserii, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa;
  • działalności artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej, estradowej, tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki i instrumentalistyki;
  • produkcji audialnej i audiowizualnej;
  • działalności publicystycznej;
  • działalności muzealniczej w dziedzinie wystawienniczej, naukowej, popularyzatorskiej, edukacyjnej oraz wydawniczej;
  • działalności konserwatorskiej;
  • prawa zależnego, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, do opracowania cudzego utworu w postaci tłumaczenia;
  • działalności badawczo-rozwojowej, naukowej, naukowo-dydaktycznej, badawczej, badawczo-dydaktycznej oraz prowadzonej w uczelni działalności dydaktycznej.

Jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy pięćdziesięcioprocentowej to koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych (art. 22 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Ustawodawca wprowadza limit wysokości analizowanych kosztów (o których mowa w art. 11 ust. 9 pkt 1-3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) w art. 22 ust. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, nie mogą przekroczyć kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, czyli 120 000 złotych.