Urlop ojcowski przysługuje w wymiarze 2 tygodni. Może on zostać wykorzystany jednorazowo albo w nie więcej niż w 2 częściach. W przypadku korzystania z urlopu ojcowskiego w częściach żadna z części nie może być jednak krótsza niż tydzień.
Urlop ojcowski jest udzielany na pisemny wniosek pracownika – ojca wychowującego dziecko. Powinien on zostać złożony w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Treść i załączniki do wniosku o udzielenie urlopu ojcowskiego określa § 21 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków. Warto pamiętać, że ustawodawca nałożył na pracodawcę obowiązek uwzględnienia wniosku o urlop ojcowski (art. 1823 § 2 kodeksu pracy).
Urlop ojcowski przysługuje zarówno ojcom biologicznym, jak i ojcom, którzy przysposobili dziecko. Ojciec biologiczny może skorzystać z tego uprawnienia do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia. Natomiast pracownik – ojciec, który przysposobił dziecko, może skorzystać z prawa do urlopu ojcowskiego do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia (art. 1823 § 1 kodeksu pracy). Nie jest konieczne, aby pracownik-ojciec pozostawał w związku małżeńskim z matką dziecka. Co więcej żaden przepis nie uzależnia skorzystania przez pracownika z analizowanego uprawnienia od pozostawania w dniu urodzenia lub przysposobienia dziecka w stosunku pracy z konkretnym pracodawcą. Tym samym w przypadku zmiany pracy po urodzeniu dziecka, pracownik – ojciec może skorzystać z rzeczonego uprawnienia u nowego pracodawcy.
Na podstawie powyższej analizy można uznać, że wymienionymi przez ustawodawcę warunkami do skorzystania przez pracownika-ojca z uprawnienia do urlopu ojcowskiego jest:
- wychowywanie przez niego dziecka i
- złożenie wniosku o urlop ojcowski przed upływem 24 miesięcy odpowiednio od urodzenia dziecka lub przysposobienia go.
Przepisy nie uzależniają prawa do urlopu ojcowskiego od innych dodatkowych okoliczności – ani od pozostawania w stosunku pracy w dniu narodzin albo przyjęcia dziecka na wychowanie, ani od pozostawania w stosunku pracy z pracodawcą, u którego był zatrudniony w dniu urodzenia dziecka lub przyjęcia go na wychowanie.