Skopiuj link
Art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanej dalej ustawą, pojęcie przychodów ze stosunku pracy definiuje bardzo szeroko. Z dyspozycji wskazanego przepisu wynika bowiem, iż za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Dla interpretacji wskazanego przepisu istotne znaczenie ma wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13. Z orzeczenia tego wynika, iż nieodpłatne świadczenie stanowiące przychód pracownika ze stosunku pracy stanowi świadczenie spełniające następujące cechy:
- zostało spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z niego w pełni dobrowolnie),
- zostało spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosło mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
- korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).
Świadczenie w postaci dofinansowania do lunchów pracowników spełniane jest za zgodą pracownika. Od jego decyzji zależy bowiem, czy skorzysta z rzeczonego świadczenia, czy nie. Co więcej, celem świadczenia jest wyłącznie korzyść pracownika. Pozwala ono pracownikowi na zmniejszenie wydatków związanych z zakupem posiłku.
Możliwość uznania dofinansowania do lunchów pracowników za korzyść przypisaną indywidualnemu pracownikowi uzależniona jest od systemu, w jakim następuje realizacja przedmiotowego świadczenia. W firmach, w których system dofinansowania lunchów zorganizowany jest w taki sposób, iż łatwe jest ustalenie, czy pracownik skorzystał z posiłku oraz jaką wartość miało dofinansowanie, możliwe jest przypisanie indywidualnie oznaczonemu pracownika konkretnej korzyści w postaci częściowego sfinansowania przez pracodawcę posiłku i braku konieczności pokrycia w pełni wydatków związanych z zakupem tego posiłku. Tym samym rzeczone świadczenie może zostać uznane za przychód ze stosunku pracy. Inaczej ta kwestia wygląda, jeżeli pracodawca finansuje całą wartość posiłków w firmie, a system zorganizowany jest w taki sposób, iż rozliczenie posiłków następuje zbiorczo i nie sposób ustalić, czy pracownik skorzystał ze świadczenia oraz jaką ono miało własność. W takiej sytuacji pracodawca nie ma możliwości ustalenia wartości świadczenia przypadającego na konkretnego pracownika.
W związku z tym świadczenie pracodawcy nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu (zob. Interpretacja indywidualna z 27 października 2015 r., sygn. IBPB-2-2/4511-506/15/MMa – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach).
Jeżeli dofinansowanie do lunchu pracownika stanowi przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy, nie jest on zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych. Zakresem zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy objęte są wyłącznie świadczenia, w tym dofinansowanie do posiłków, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy. Natomiast analizowana forma dofinansowania ma swe źródło w polityce socjalnej pracodawcy.