Skopiuj link
Odwołanie pracownika z urlopu
Pracodawca jest uprawniony do odwołania pracownika z urlopu wypoczynkowego jedynie w sytuacji, gdy obecności pracownika w zakładzie pracy wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczęcia urlopu (art. 167 § 1 k.p.). Za okoliczności uzasadniające odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego uznaje się m.in. niespodziewaną awarię, nagłą konieczność zastąpienia innego pracownika, który zachorował.
Odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego rodzi obowiązek pokrycia przez pracodawcę kosztów poniesionych przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu (art. 167 § 2 k.p.). Chodzi o koszty, których pracownik nie poniósłby, gdyby nie został odwołany z urlopu, np. koszty wcześniejszej powrotnej podróży pracownika i członków jego rodziny, wcześniej poniesione przez pracownika opłaty za niewykorzystaną część wypoczynku. Pracodawca może rozszerzyć zakres zwrotu.
Na pracowniku spoczywa powinność udowodnienia kosztów poniesionych przez niego w związku z odwołaniem go z urlopu wypoczynkowego. Powinien przedstawić zatem stosowne faktury, rachunki itp.
Przychód pracownika czy nie?
Pojęcie przychód pracownika zostało zdefiniowane w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 2032 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o PIT. Przepis ten stanowi, iż za przychód ze stosunku pracy uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Przychód ze stosunku pracy stanowią zatem wszelkiego rodzaju przysporzenia, jakie pracownik otrzymał od pracodawcy w związku z łączących ich stosunkiem pracy.
Zwrot kosztów poniesionych przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z tego urlopu nie jest przysporzeniem majątkowym dla pracownika. Jest to zwrot konkretnych wydatków poniesionych przez pracownika odwołanego z urlopu wypoczynkowego. Nie można go zatem uznać za przychód ze stosunku pracy. Pogląd ten potwierdziły organy podatkowe i judykatura. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 22 października 2010 r., nr ILPB2/415-704/09/10-S/WM, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, iż „zwrot wydatków dotyczący zaplanowanego wypoczynku wskutek przesunięcia planu urlopu przez pracodawcę ma de facto charakter odszkodowawczy. Przesunięcie terminu urlopu powoduje zmianę planów urlopowych pracowników. Jeżeli pracownicy podjęli już konkretne wydatki dotyczące organizacji urlopu, tj. dokonali przedpłat, lub ponieśli inne koszty bezpośrednio związane z zaplanowanym wypoczynkiem, zaś przesunięcie urlopu nastąpiło z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, to pracodawca jest obowiązany do zwrotu pracownikowi poczynionych wydatków. Podnieść przy tym należy, że jeżeli odszkodowanie jest przewidziane w sytuacji odwołania z urlopu, to tym bardziej dotyczy zaplanowanego urlopu i poniesionych w związku z tym konkretnych wydatków. Zatem, wypłata (pokrycie) przez pracodawcę wydatków faktycznie poniesionych i dla celów dowodowych udokumentowanych, nie mieści się w otwartym katalogu przychodów, o których mowa w ww. art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, iż otrzymany, udokumentowany, zwrot wydatków dotyczący zaplanowanego wypoczynku wskutek przesunięcia planu urlopu przez pracodawcę nie będzie stanowił przychodu pracownika podlegającego opodatkowaniu w świetle art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
Przychód ze stosunku pracy powstaje w sytuacji gdy zwrot kosztów poniesionych przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu wypoczynkowego następuje w wysokości przekraczającej kwotę rzeczywiście poniesionych przez pracownika wydatków. Jak wyjaśnił bowiem Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy w postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego dnia 29 września 2006 r., nr PD2.2-415-35/06, „Pracodawca jest obowiązany pokryć koszty poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu na podstawie art. 167 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zm.). Powyższe dotyczy zwrotu wydatków w wysokości faktycznie poniesionej przez pracownika i udokumentowanej. Pracodawca może jednak zrekompensować pracownikowi odwołanie z urlopu wypłacając mu określone świadczenie pieniężne ponad kwotę rzeczywiście poniesionych przez pracownika wydatków. Wszelkie kwoty otrzymane ponad koszty faktycznie poniesione będą jednak stanowić dla niego przychód podlegający opodatkowaniu”.
Koszt pracodawcy
Koszt uzyskania przychodu stanowią koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT i w art. 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1888 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o CIT (art. 22 ustawy o PIT, art. 15 ustawy o CIT).
Wydatki na rzecz pracowników, które pozostają w związku z uzyskanym przez pracownika przychodem lub zachowaniem źródła przychodów, które zostały faktycznie poniesione i nie należą do wydatków nieuznawanych za koszt, stanowią koszty ukazania przez pracodawcę przychodu. Należą do nich m.in. wynagrodzenie, premie, wszelkiego rodzaju nagrody, zwrot kosztów podróży służbowych. Zaliczyć do nich należy również zwrot udokumentowanych, faktycznie poniesionych przez pracownika wydatków w związku z odwołaniem go z urlopu wypoczynkowego. Poniesiony jest on bowiem przez pracodawcę w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.