Skopiuj link
O rozłożenie na raty zaległości wobec ZUS może ubiegać się każda osoba, która nie reguluje terminowo swoich zobowiązań ze względu na trudną sytuację finansową. Rozłożyć na raty można w pełnej wysokości składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych wraz z odsetkami za zwłokę naliczonymi do dnia złożenia wniosku. Na raty zostaną również rozłożone dodatkowa opłata i koszty upomnienia.
Niezbędne jest złożenie we właściwym oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pisemnego wniosku o rozłożenie zaległości na raty. Można go dostarczyć osobiście do właściwego oddziału ZUS, wysłać pocztą lub skorzystać z platformy ePUAP, jeżeli posiada się podpis kwalifikowany. We wniosku należy przedstawić następujące informacje:
- tytuł zadłużenia, jego wartość i okres, którego dotyczy,
- przyczyny zaprzestania opłacania należności,
- przyczyny braku możliwości jednorazowej spłaty zaległości wraz z dokumentami potwierdzającymi sytuację finansową podmiotu,
- harmonogram spłaty zadłużenia, tj. liczbę i wysokość rat oraz termin ich uiszczania (element fakultatywny).
Wniosek powinien dodatkowo zawierać informację o rodzaju pomocy publicznej, z której podmiot zamierza skorzystać. Należy tu uwzględnić: pomoc de minimis, pomoc indywidualną przeznaczoną na restrukturyzację, pomoc indywidualną przeznaczoną na naprawę szkód wyrządzonych przez klęski żywiołowe lub inne nadzwyczajne zdarzenia. W załącznikach do wniosku preferowane jest załączenie dokumentów potwierdzających historię korzystania z pomocy publicznej.
Tak jak w przypadku wniosku o odroczenie terminu płatności składek, samo złożenie wniosku o rozłożenie spłaty zadłużenia na raty nie gwarantuje udzielenia ulgi i nie stanowi ustawowej przesłanki do zawieszenia postępowania egzekucyjnego. Jeżeli ZUS odmówi udzielenia ulgi, podmiot jest zobowiązany do uregulowania zadłużenia wraz z odsetkami za zwłokę, naliczonymi włącznie do dnia zapłaty.
Przedmiotowy wniosek ZUS rozpatruje w terminie 14 dni od skompletowania całej dokumentacji, jednak nie później niż w terminie 2 miesięcy od daty jego złożenia (wydanie decyzji). Uwzględnienie wniosku pozwala na podpisanie w oddziale ZUS umowy, która precyzyjnie będzie określać warunki regulowania należności wobec ZUS w ratach. Warto pamiętać, że dzięki rozłożeniu zaległości na raty zobowiązany uniknie naliczania odsetek za zwłokę. Dlatego też wniosek należy złożyć jak najszybciej, gdyż wstrzymanie naliczania odsetek następuje od dnia wpływu wniosku do ZUS. Uwzględnienie wniosku skutkuje ponadto zawieszeniem prowadzonych wobec tego zadłużenia postępowań egzekucyjnych. Nie można zapominać, że po podpisaniu umowy zobowiązanego obciąża tak zwana opłata prolongacyjna. Jej wysokość to 50% stawki odsetek za zwłokę obowiązującej w dniu zawarcia umowy.
Istotne jest, że w odniesieniu do przedsiębiorców niezatrudniających pracowników, których zaległości wynikają z nieopłacania własnych składek, rozłożenie na raty całej zaległości jest możliwe pod warunkiem opłacania bieżących składek. W przypadku zaś przedsiębiorców pełniących funkcję płatnika nie jest możliwe przesunięcie terminu spłaty zadłużenia obejmującego składki emerytalne i zdrowotne. Dopiero ich opłacenie i bieżące regulowanie należności wobec ZUS pozwala na ubieganie się o rozłożenie na raty pozostałej części zaległości.
Jeżeli po podpisaniu umowy sytuacja finansowa zobowiązanego zmieni się na tyle, że nie będzie możliwe utrzymanie warunków wynikających z umowy, to powinien on zwrócić się do ZUS o ich zmianę. Wniosek taki również musi być właściwie uzasadniony. Zobowiązany może w takiej sytuacji zawnioskować o wydłużenie bądź skrócenie okresu spłaty należności lub zmianę terminu płatności rat lub ich wysokości, przy czym do chwili podpisania aneksu do umowy powinien regulować swoje zobowiązania według dotychczasowych warunków. Jeśli natomiast płatnik w ogóle nie wywiązuje się z zawartej umowy, to zostaje ona zerwana, a należność musi zostać zapłacona wraz z odsetkami. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach możliwe jest złożenie wniosku o utrzymanie w mocy zawartej umowy ratalnej.
Sam płatnik może także odstąpić od zawartej umowy. Ulegnie ona rozwiązaniu w dniu wskazanym przez niego w pisemnym wypowiedzeniu (najwcześniej w dniu złożenia w ZUS). W razie gdy płatnik nie ureguluje swoich należności wobec ZUS dobrowolnie po odstąpieniu od umowy, to będą one dochodzone w postępowaniu egzekucyjnym.