Skopiuj link
Zgodnie z treścią art 183b § 1 kodeksu pracy za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu, z zastrzeżeniem § 2–4, uważa się różnicowanie przez pracodawcę sytuacji pracownika z jednej lub kilku przyczyn określonych w art. 183a § 1, którego skutkiem jest w szczególności:
1. odmowa nawiązania lub rozwiązanie stosunku pracy,
2. niekorzystne ukształtowanie wynagrodzenia za pracę lub innych warunków zatrudnienia albo pominięcie przy awansowaniu lub przyznawaniu innych świadczeń związanych z pracą,
3. pominięcie przy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe
– chyba że pracodawca udowodni, że kierował się obiektywnymi powodami.
Przepisy znajdujące się w rozdziale IIa Kodeksu pracy, tj. Równe traktowanie w zatrudnieniu, tak samo jak prawo wspólnotowe, nie zawierają normy, która nakazywałaby, aby wszyscy pracownicy zatrudnieni u danego pracodawcy byli równo traktowani. Obie regulacje nie wprowadzają nakazu równego traktowania wszystkich pracowników (również w zakresie wynagradzania za pracę), a jedynie określają kryteria, które nie mogą uzasadniać różnicowania sytuacji zatrudnionych u danego pracodawcy.
Omawiana zasada ma szczególne znaczenie w przypadku, gdy pracownicy wykonują jednakowo takie same obowiązki. Na tej podstawie można wysnuć wniosek, że kodeks pracy dopuszcza różnicowanie praw pracowników w zależności od wykonywanych przez nich obowiązków bądź nawet takich samych (na takim samym stanowisku), ale niejednakowo. Oznacza, iż uprawnienia poszczególnych pracowników (poza prawem do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy) nie tylko mogą, lecz powinny różnić się w zależności od rodzaju i sposobu wykonywania pracy. Co zatem w sytuacji, gdy pracownicy wykonują swoją pracę na takich samych stanowiskach?
W odniesieniu do powyższego trzeba przyjąć, że podmioty znajdujące się w jednakowej sytuacji u danego pracodawcy w ramach wskazanych powyżej kryteriów powinny być traktowane tak samo, bez żadnych różnic. Tak rozumiana zasada równości jest podstawą tak zwanej sprawiedliwości formalnej, według której osoby należące do tej samej kategorii istotnej powinny być traktowane jednakowo.
Warto jednak zwrócić uwagę, że nie zawsze musi dochodzić do naruszenia zasady równego traktowania, jeżeli pracownicy zatrudnieni na takim samym stanowisku otrzymują wynagrodzenie w różnej wysokości. To samo wykształcenie, zawód czy wymagane kwalifikacje nie warunkują tożsamości wykonywanej na takich samych stanowiskach pracy przez różnych pracowników. Przepis stanowi o wykonywaniu jednakowej pracy lub pracy jednakowej wartości.
Istotne znaczenie ma również, o jakich różnicach w wysokości wynagrodzeń jest mowa. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2011 r., sygn. akt I PK 232/10, o dyskryminacji w wynagradzaniu możemy mówić dopiero wówczas, gdy wynagrodzenie pracownika dostrzegalnie odbiega od wynagrodzenia innych pracowników wykonujących pracę jednakową lub o jednakowej wartości. Niewielkie rozbieżności są zatem dopuszczalne i mogą na przykład wynikać z różnej oceny wydajności/efektywności, zaangażowania w pracę każdego z pracowników czy innych jego cech osobistych.