Śmierć stron stosunku pracy jako przyczyna wygaśnięcia umowy o pracę

Stosunek pracy wygasa z dniem śmierci pracownika (art. 63¹  § 1 kodeksu pracy), natomiast prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą po śmierci pracownika, w równych częściach, na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W razie braku takich osób prawa te wchodzą do spadku (art. 63¹  § 2 kodeksu pracy).

Osoby uprawnione zostały wymienione w art. 67 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i są to (jeżeli spełniają warunki określone w 68-71 tej ustawy):

1. dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione;
2. przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletniości wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka;
3. małżonek (wdowa i wdowiec);
4. rodzice.

Niezależnie od tego, jeżeli śmierć pracownika nastąpiła w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jego rozwiązaniu zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby, rodzinie przysługuje od pracodawcy odprawa pośmiertna (art. 93 i nast. kodeksu pracy).

Umowy o pracę z pracownikami wygasają także z dniem śmierci pracodawcy (art. 63²  § 1 kodeksu pracy). Wówczas pracownikowi, którego umowa o pracę wygasła, przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia (art. 63²  § 2 kodeksu pracy). Jednakże umowy nie wygasają jeżeli doszło do przejęcia pracownika przez nowego pracodawcę na zasadach określonych w art. 23¹ kodeksu pracy (art. 63² § 3 kodeksu pracy).

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 1994 roku, sygn. akt I PZP 1/94: „W razie śmierci pracodawcy prowadzącego działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji takiej działalności, jego spadkobiercy wstępują w prawa i obowiązki pracodawcy w ramach stosunków pracy z pracownikami zatrudnionymi przez zmarłego. Nie dotyczy to sytuacji, w której w skład spadku nie wchodzi zakład pracy i w wyniku dziedziczenia nie dochodzi do przejęcia zakładu pracy w całości lub części w rozumieniu art. 23¹ § 2 kodeksu pracy; w takim wypadku stosunki pracy wygasają.”.