Wstępne szkolenie bhp przed nawiązaniem stosunku pracy

Obowiązek zapewnienia przeszkolenia pracownika z zakresu bhp spoczywa na każdym pracodawcy. Obowiązek ten powinien być zrealizowany przed dopuszczeniem pracownika do pracy. Okres odbywania przedmiotowego szkolenia jest w całości wliczany do czasu pracy, niezależnie od rozkładu czasu pracy danego pracownika. W związku z tym, udział pracownika w szkoleniu z zakresu bhp odbywającym się poza jego godzinami pracy wynikającymi z harmonogramu (tzw. grafiku) co do zasady spowoduje powstanie godzin nadliczbowych.

Tego typu sytuacja w szczególności wystąpi, gdy pracodawca zobowiąże pracownika do udziału w szkoleniu bhp obywającym się po zakończeniu przez niego pracy (np. pracownik ze „zmiany C” pozostający na szkoleniu bhp rozpoczynającym się w godzinach porannych) lub przed jej rozpoczęciem w danym dniu (np. pracownik ze „zmiany B” zobowiązany do wcześniejszego przyjścia do pracy w celu udziału w szkoleniu bhp rozpoczynającym się w godzinach porannych) bądź w dniu dla niego wolnym od pracy (np. szkolenie bhp zorganizowane w wolną od pracy sobotę).

W kontekście przypadku przedstawionego w zapytaniu na uwagę zasługuje fakt, że mamy w nim do czynienia ze szkoleniem wstępnym, którego uczestnikiem ma być pracownik dopiero przyjmowany do pracy u danego pracodawcy i nigdy wcześniej u niego nie zatrudniony. W świetle art. 237³ kodeksu pracy (dalej: KP) podkreślenia wymaga, że uczestnikiem szkolenia bhp nie jest „kandydat na pracownika” lecz „pracownik”, czyli osoba już zatrudniona przez danego pracodawcę w oparciu o jedną z form wymienionych w art. 2 KP (tj. umowę o pracę, spółdzielczą umowę o pracę, mianowanie, powołanie lub wybór).  Stąd też wniosek, że szkolenie bhp odbywa się już po nawiązaniu stosunku pracy.

Jeżeli podstawą zatrudnienia ma być umowa o pracę (tak jak w zapytaniu), wówczas w swej treści powinna ona wskazywać zarówno datę jej zawarcia, jak i termin rozpoczęcia pracy. Jeżeli termin rozpoczęcia pracy nie został w niej określony wówczas stosunek pracy nawiązuje się w dniu zawarcia umowy o pracę (zob. art. 26 KP). Dopiero z momentem nawiązania stosunku pracy możemy mówić o pracowniku jako stronie danego stosunku pracy. Przed podjęciem pracy na umówionym stanowisku powinien on odbyć wstępne szkolenie bhp.

Mając na uwadze powyższe, szkolenie wstępne w przypadku przedstawionym w zapytaniu może odbyć się najwcześniej w dniu 16 listopada 2015 r. Alternatywnym rozwiązaniem jest zawarcie umowy o pracę z terminem rozpoczęcia pracy w dniu 12 lub 13 listopada 2015 r. i zorganizowanie szkolenia w którymś z tych dni. Oczywiście zarówno w pierwszym, jak i drugim przypadku szkolenie wstępne będzie zaliczone do czasu pracy uczestniczącego w nim pracownika.