25.02.2020 r.
6 min

Zasady przeprowadzania zwolnień grupowych

Ekspert PCKP

Skopiuj link
25.02.2020r.
6 min

W art. 1 przedmiotowej ustawy wskazano na przedmiotowy i podmiotowy zakres ustawy. Procedurę przeprowadzenia zwolnień grupowych stosuje się w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników, stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron, w okresie nieprzekraczającym 30 dni.

O zwolnieniu grupowym można mówić, jeżeli w terminie krótszym niż 30 dni zwolnienie obejmuje co najmniej:

  • 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
  • 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,
  • 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników.

Liczby wskazane powyżej obejmują pracowników, z którymi w ramach grupowego zwolnienia następuje rozwiązanie stosunków pracy z inicjatywy pracodawcy na mocy porozumienia stron, jeżeli dotyczy to co najmniej 5 pracowników.

Procedura dokonywania zwolnień grupowych przedstawia się następująco:

  1. W celu dokonania zwolnień grupowych, pracodawca obowiązany jest zawiadomić zakładowe organizacje związkowe o zamiarze rozwiązania z pracownikami umów o pracę (zwolnienia grupowe). Konsultacja dotyczy w szczególności możliwości uniknięcia lub zmniejszenia rozmiaru grupowego zwolnienia oraz spraw pracowniczych związanych z tym zwolnieniem, w tym zwłaszcza możliwości przekwalifikowania lub przeszkolenia zawodowego, a także uzyskania innego zatrudnienia przez zwolnionych pracowników. Pracodawca jest obowiązany zawiadomić na piśmie zakładowe organizacje związkowe o przyczynach zamierzonego grupowego zwolnienia, liczbie zatrudnionych pracowników i grupach zawodowych, do których oni należą, grupach zawodowych pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia, okresie, w ciągu którego nastąpi takie zwolnienie, proponowanych kryteriach doboru pracowników do grupowego zwolnienia, kolejności dokonywania zwolnień pracowników, propozycjach rozstrzygnięcia spraw pracowniczych związanych z zamierzonym grupowym zwolnieniem, a jeżeli obejmują one świadczenia pieniężne, pracodawca jest obowiązany dodatkowo przedstawić sposób ustalania ich wysokości. Pracodawca obowiązany jest przekazać zakładowym organizacjom związkowym powyższe informacje w terminie umożliwiającym tym organizacjom zgłoszenie w ramach konsultacji ich propozycji.
  2. Pracodawca ma obowiązek przekazać na piśmie właściwemu powiatowemu urzędowi pracy informacje o przyczynach zamierzonego grupowego zwolnienia, liczbie zatrudnionych pracowników i grupach zawodowych, do których oni należą, grupach zawodowych pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia, okresie, w ciągu którego nastąpi takie zwolnienie, proponowanych kryteriach doboru pracowników do grupowego zwolnienia, kolejności dokonywania zwolnień pracowników, propozycjach rozstrzygnięcia spraw pracowniczych związanych z zamierzonym grupowym zwolnieniem, z wyłączeniem informacji dotyczących sposobu ustalania wysokości świadczeń pieniężnych przysługujących pracownikom.
  3. Następnie, w terminie 20 dni od zawiadomienia organizacji związkowych, konieczne jest zawarcie porozumienia z zakładową organizacją związkową, w którym strony określą zasady przeprowadzenia procesu zwolnień grupowych u danego pracodawcy. Na wypadek nie dojścia do porozumienia z zakładową organizacją związkową, regulamin zwolnień grupowych określa pracodawca. Wypowiedzenie musi być wówczas konsultowane z zakładową organizacją związkową.
  4. Jeżeli u danego pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe, zasady postępowania w sprawach dotyczących pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia ustala pracodawca w regulaminie, po konsultacji z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy.
  5. Kolejnym krokiem jest zawiadomienie właściwego powiatowego urzędu pracy o przyjętych ustaleniach dotyczących grupowego zwolnienia, w tym o liczbie zatrudnionych i zwalnianych pracowników oraz o przyczynach ich zwolnienia, okresie, w ciągu którego ma być dokonane zwolnienie, a także o przeprowadzonej konsultacji zamierzonego grupowego zwolnienia z zakładowymi organizacjami związkowymi lub z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy. Kopię zawiadomienia należy przekazać zakładowym organizacjom związkowym/ przedstawicielom pracowników, jeżeli związki zawodowe nie działają u danego pracodawcy.
  6. Jeżeli przyczyną uzasadniającą zwolnienia grupowe nie jest upadłość lub likwidacja pracodawcy, niedopuszczalne jest wypowiedzenie stosunku pracy pracownikom szczególnie chronionym, w tym m.in. kobietom w ciąży, członkom zarządu zakładowej organizacji związkowej czy osobom w wieku przedemerytalnym.
  7. Pracodawca rozwiązuje z pracownikami umowy o pracę za wypowiedzeniem lub na mocy porozumienia stron. Rozwiązanie stosunku pracy możliwe jest najwcześniej po upływie 30 dni od dnia zawiadomienia o zamiarze zwolnień grupowych powiatowego urzędu pracy.
  8. Pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Ponadto przysługuje mu również odprawa pieniężna, której wysokość zależna jest od zakładowego stażu pracy i wysokości wynagrodzenia.

W razie ponownego zatrudniania pracowników w tej samej grupie zawodowej pracodawca powinien zatrudnić pracownika, z którym rozwiązał stosunek pracy w ramach grupowego zwolnienia, jeżeli zwolniony pracownik zgłosi zamiar podjęcia zatrudnienia u tego pracodawcy w ciągu roku od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy. Pracodawca powinien ponownie zatrudnić takiego pracownika w okresie 15 miesięcy od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia.