„Generalnie okres wyczekiwania jako przesłanka warunkująca nabycie prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, w tym chorobowego, ma na celu eliminację ewentualnych nadużyć w zakresie korzystania z prawa do świadczeń – korzystania z nich, nawet wielomiesięcznego, po krótkim, nawet kilkudniowym, czasie opłacania składek. Na taki cel okresu wyczekiwania wskazał również ustawodawca w uzasadnieniu do przepisów ustawy zasiłkowej. W piśmiennictwie wskazuje się ponadto, że przesłanka ta ma również na celu wyłączenie spod ochrony zdarzeń sprzed okresu ubezpieczenia – nie można ubezpieczyć ryzyka ex post. Konsekwencją wprowadzenia okresu wyczekiwania jest to, że ryzyko socjalne, które ziściło się w trakcie biegu okresu wyczekiwania, nie korzysta z ochrony. Dodać również wypada, że przesłanka okresu wyczekiwania ma umocowanie w aktach prawa międzynarodowego, zwłaszcza w konwencji nr 102 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej minimalnych norm zabezpieczenia społecznego, przyjętej w Genewie 28.06.1952 r., w tym w odniesieniu do zasiłku chorobowego (zob. art. 17 tej konwencji). Nie jest to jednak przesłanka warunkująca w naszym systemie nabycie prawa do wszystkich świadczeń z ubezpieczenia społecznego, w tym również w ramach ubezpieczenia chorobowego. Okres wyczekiwania nie jest warunkiem nabycia prawa do zasiłku wyrównawczego, zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz zasiłku opiekuńczego.” (K. Stopka [w:] Świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Komentarz, Warszawa 2022)

Upływ okresu wyczekiwania nie stanowi bezwzględnej przesłanki nabycia prawa do zasiłku chorobowego. Zgodnie z dyspozycją art. 4 ust. 3 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego prawo do zasiłku chorobowego przysługuje:

1. absolwentom szkół lub uczelni lub osobom, które zakończyły kształcenie w szkole doktorskiej, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów, lub zakończenia kształcenia w szkole doktorskiej;
2. jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy;
3. ubezpieczonym obowiązkowo, którzy mają wcześniejszy co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego;
4. posłom i senatorom, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji;
5. funkcjonariuszom Służby Celnej, którzy przyjęli propozycję pracy na podstawie art. 165 ust. 7 i art. 167 ust. 2 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U. poz. 1948, z późn. zm.) i stali się pracownikami w jednostkach organizacyjnych Krajowej Administracji Skarbowej.

Powyższy katalog ma charakter zamknięty.