Skopiuj link
Ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych korzysta jedynie wartość ubioru służbowego pracownika lub ekwiwalent pieniężny za ten ubiór. Ustawodawca nie zdefiniował jednak terminu „ubiór służbowy”. Pojęcie to stało się przedmiotem rozważań organów podatkowych. Przykładowo Trzeci Urząd Skarbowy w Radomiu w interpretacji indywidualnej z dnia 26 stycznia 2007 r., nr 1473/WP/415/789/42/07/JK, pojęcie „odzież służbowa” zdefiniował w następujący sposób: „Odzież służbowa to specjalna odzież noszona tylko w związku z wykonywaną pracą, której charakter powinien uniemożliwiać wykorzystywanie jej do celów osobistych np. mundur, odzież robocza (kombinezon, fartuch), odzież reprezentacyjna, charakterystyczna dla firmy poprzez barwę, krój, logo itp.”.
Na szczególną uwagę zasługuje interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 8 maja 2012 r., nr ITPB2/415-246/11/12-S/IB. Stwierdził on bowiem, iż „wykładni omawianego przepisu należy dokonywać w oparciu o językowe znaczenie słów "ubiór" i "służbowy". Uniwersalny Słownik Języka Polskiego określa mianem "ubrania" – "to, co się nosi; ubranie, strój", "służbowy" – "dotyczący pracy w jakiejś instytucji, w wojsku itp., wynikający z pracy w takiej instytucji; urzędowy". Wobec powyższego uznać należy, iż odzież służbowa to specjalna odzież (lub elementy tej odzieży) noszona tylko w związku z wykonywaną pracą, której charakter powinien uniemożliwiać wykorzystywanie jej do celów osobistych np. mundur, odzież robocza charakterystyczna dla firmy poprzez barwę, krój, logo itp.”.
Dla zakwalifikowania ubioru jako odzieży służbowej nie ma znaczenia okoliczność, iż pracownik ma obowiązek ubierania się w pracy w określony sposób, np. w garnitur.
Przepis art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy zwalnia z podatku dochodowego świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Przedmiotowe zwolnienie obejmuje m.in. odzież roboczą lub ekwiwalent za używanie odzieży własnej jako roboczej.
Zgodnie z art. 2377 § 1 kodeksu pracy obowiązek pracodawcy zapewnienia pracownikowi odzieży roboczej powstaje w przypadku, gdy odzież własna pracownika mogłaby ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu, a także gdy przemawiają za tym wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa
i higieny pracy.
Równocześnie pracodawcy są uprawnieni do ustalenia stanowisk, na których dopuszcza się używanie przez pracowników, za ich zgodą, własnej odzieży i obuwia roboczego (art. 2377 § 2 kodeksu pracy). Nie dotyczy to jednak stanowisk, na których są wykonywane prace związane z bezpośrednią obsługą maszyn i innych urządzeń technicznych albo prace powodujące intensywne brudzenie lub skażenie odzieży i obuwia roboczego środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi (art. 2377 § 3 kodeksu pracy).
Jeżeli pracownik korzysta z własnej odzieży oraz obuwia roboczego, pracodawca obowiązany jest wypłacić ekwiwalent pieniężny w wysokości uwzględniającej ich aktualne ceny (art. 2377 § 4 kodeksu pracy).
Na pracodawcy spoczywa również powinność prania, konserwacji, naprawy, odpylania i odkażania odzieży oraz obuwia roboczego (art. 2379 § 2 kodeksu pracy). Jeżeli pracodawca nie może zapewnić prania odzieży roboczej, czynności te mogą być wykonywane przez pracownika. W takim przypadku pracodawca obowiązany jest jednak wypłacać pracownikowi ekwiwalent pieniężny (art. 2379 § 3 kodeksu pracy).
Ze zwolnienia z podatku dochodowego korzystają kwoty otrzymane przez pracownika tytułem ekwiwalentu za korzystanie z własnej odzieży i obuwia roboczego oraz za ich pranie w zakresie rzeczywiście, faktycznie poniesionych przez pracownika kosztów (zob. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 10 października 2012 r., nr IPPB4/415-574/12-4/JK).
Dla skorzystania z któregoś z omówionych powyżej zwolnień istotne znaczenie ma rodzaj odzieży zapewnianej pracownikowi przez pracodawcę. Konieczne jest zatem określenie cech odzieży korzystającej z poszczególnych zwolnień.
Ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych korzysta odzież służbowa. Odzież służbową stanowi ubiór posiadający charakterystyczne cechy, przez które traci przymiot odzieży o charakterze osobistym, którego noszenie stanowi obowiązek pracownika. Ubiór, który nie posiada tych cech, nie stanowi odzieży służbowej.
Odzież robocza, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zapewniana jest pracownikom, jeżeli ich odzież własna miałaby ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu przy świadczeniu pracy. Konieczność jej zapewnienia wynikać może również z wymagań technologicznych, sanitarnych lub bezpieczeństwa i higieny pracy związanych ze świadczoną pracą. Co więcej, odzież robocza powinna odpowiadać wymaganiom określonym w Polskich Normach. Ich cechą jest zatem funkcjonalność i ochrona pracowników przed warunkami, w jakich pracują.